علّت و زمان ظهور شيعه چه و كي بود؟ چرا نماز و اذان و بعضي چيزهاي آن با سنّيها فرق دارد؟ به علاوه چرا زند و مرد در برخي از مساي لنماز با هم فرق دارند، مثل بلند كردن دستها هنگام برخاستن و چسباندن دستها به بدن در حال سجده. آيا پيامبر اكرم(ص) در اذان و اقامه اشهد انّ عليّاً وليّ اللَّه ميگفت و از مهر استفاده ميكرد؟


وقتي كه در مرحله نخستين حيات امت اسلامي، در عصر پيامبر گرامي اسلام(ص) بررسي كنيم، متوجّه ميشويم از همان سالهاي آغازين ظهور اسلام، دو گروه با هدف متفاوت، در امت اسلامي، در كنار هم ميزيستند:

1- عقيدهاي كه تعبّد به دين را ملاك قرار داده و پيروي محض و تسليم مطلق از نص (آيات قرآن و فرامين رسول خدا) را در همه شئون زندگي معتبر دانسته و شعار خود ميدانستند.

2- عقيدهاي كه تعبّد به دين را تنها در محدوده پارهاي از عبادات و برخي از مسايل غيبي معتبر ميدانستند و در غير اين صورت، اجتهاد و مصلحت را بر نص مقدّم ميدانستند. از جمله اينان عُمَر است. به همين دليل در صلح حديبيه بر پيامبر(ص) اعتراض ميكند و حيّ علي خير العمل را در اذان و اقامه حذف ميكند. بعد از رحلت پيامبر، اين دو گروه، مقابل هم ايستادند و دو جناح را به وجود آوردند.

چون در رأس گروه اوگل حضرت مولاي متقيان علي(ع) قرار داشت و عدهاي با او هم عقيده بودند، پيروانش را شيعه ناميدند. شيعه يعني پيروي در فكر و عمل و اخلاق و مواضع سياسي و عقايد ديني، از حضرت علي(ع) و اوصياي به حق آن بزرگوار.(1)

بر اين اساس زمان پيدايش شيعه و سنّي به طور رسمي بعد از رحلت پيامبر اكرم(ص) است، هر چند به طور غير رسمي شيعه در زمان نبي گرامي اسلام(ص) بود.(2)

گفتني است: وقتي دو گروه از نظر رأي و عقيده با هم تفاوت داشته باشند، در مقام عمل هم متفاوت خواهند بود. لذا طبيعي است كه اذان و اقامه و كيفيت نماز و ايستادن در حال نماز و ساير چيزها بين شيعه و سنّي متفاوت باشد، چون قرار نيست سنّيها طبق فرامين پيامبر اكرم(ص) و جانشينيان او عمل كنند، بلكه قرار است طبق صلاح ديد خود عمل نمايند. در اين كه چرا اسلام فرمود: مردها هنگام بلند شدن، اول زانوها را از زمين بردارند، بعد دستها را، اما زنها بر عكس كنند، يا مردها در سجده آرنجها و شكم خود را به زمين نچسبانند و بازوهاي خويش را از پهلو جدا نگه دارند، اما زنها بر خلاف عمل كنند و امثال آن، گفته ميشود: اولاً تمام اوامر و نواهي شارع مقدس اسلام مبتني بر مصالح و مفاسد است. حتماً در اين خصوص مصالح و مفاسدي بوده كه نميدانيم و نميتوانيم اظهار نظر كنيم و بايد تعبّداً آن را بپذيريم.

ثانياً: زنها كانون جذب و كشش جنس مخالف هستند و تمام بدن آنها به ويژه برجستگيها مهيّج و محرم است. شايد به همين دليل دستور داده شده - البته به صورت مستحبي - زنان هنگام برخاستن دستهاي خود را از زمين بردارند، نه زانوها را.

يا فرمود: آرنج و شكم خود را به زمين بچسبانند، تا برجستگي جلو بدن پيدا نشود. يا چون صداي زن نازك و دل فريب است، فرموده: با وجود مرد غريبه و اجنبي حق ندارد حمد و سوره نمازهاي صبح و مغرب و عشا را بلند بخواند.



دفتر تبليغات اسلامي

بازگشت