در قرآن آمده است: يا ايّها الّذين آمنوا كتب عليكم الصّيام كما كتب علي الّذين من قبلكم لعلكم تتقون؛[1] اي افرادي كه ايمان آورده ايد، روزه بر شما نوشته شد همان گونه كه بر كساني كه قبل از شما بودند نوشته شده تا پرهيزكار شويد.

از آية مذكور استفاده مي شود كه روزه در اديان و امت هاي گذشته وجود داشته است: از تورات و انجيل بر مي آيد كه روزه در ميان يهود و نصارا بوده و اقوام و ملل ديگر در مواجه شدن با غم و اندوه، روزه مي گرفته اند. نيز از تورات بر مي ايد كه موسي(ع) چهل روز روزه داشته است.

البته چگونگي و مدت روزه گرفتن در اديان گذشته مشخص نيست. همان گونه كه در آية فوق از وجوب روزه سخن به ميان آمده و به كيفيت آن اشاره نشده است.

مورخان تاريخ وجوب روزه را ماه رمضان و يا شعبان سال دوم هجرت بيان كرده اند.[2] در تاريخ طبري آمده است: و في هذه السنة [سال دوم هجرت] فرض فيما ذكر صوم شهر رمضان و قيل أنّه فُرض في شعبان منه....[3]

در قرآن از زبان حضرت عيسي(ع) در خصوص نماز آمده است: أوصاني بالصلاة والزكاة مادمتُ حياً....[4]

از آية فوق استفاده مي شود كه نماز به عنوان عبادت در اديان گذشته وجود داشته است گرچه كيفيت آن دقيقاً مشخص نيست. در برخي از آيات ديگر تصريح شده كه در زمان حضرت موسي،[5] شعيب،[6] اسماعيل،[7] و لقمان،[8] نماز وجود داشته است.

در اسلام نماز در ابتداي بعثت نماز به عنوان مهم ترين عبادت مطرح شد.[9] پيامبر اسلام(ص) در معراج نماز خواند. در اين كه پيامبر چگونه نماز مي خواند دقيقاً مشخص نيست. پيامبر قبل از بعثت به عبادت خدا مي پرداخت، گرچه جزئيات آن مشخص نيست.

بعد از وجوب اصل نماز جزئيات آن از طريق روايات مشخص گرديد و فقيهان نيز با بهره گيري از روايات به تبيين اجزا و شرايط نماز پرداختند.

[1] بحارالأنوار، ج 96، ص 255.

[2] ابراهيم آيتي، تاريخ پيامبر اسلام، ص 298.

[3] تاريخ طبري، ج 2، ص 129.

[4] مريم (19) آية 31.

[5] يونس(10) آيه 87؛ تفسير نمونه،ج 8، ص 369.

[6] هود (11) آية 87؛ تفسير نمونه، ج 9، ص 25 به بعد.

[7] مريم (19) آية 54؛ تفسير نمونه، ج 13، ص 94.

[8] لقمان (31) آية 17.

[9] معارف و معاريف، ج1، ص 208.



دفتر تبليغات اسلامي