در كتابگنج هاي معنوي موارد زيادي از انجام دعاها و نمازها ذكر شده ، مثلا در جايي گفته شده است : اگر انسان نمازهاي قضا شدة زياد دارد كه از روي جهالت نخوانده ، اگر در شب دوشنبه فلان نماز را بخواند و روزه بگيرد رفع نمازهاي نخوانده اش ميشود . آيا اين مطلب صحيح است؟


نماز هاي واجب كه بر اثر جهالت يا عمدا قضا شده باشد ، حتما بايد قضاي آنها را به جا آورد وهيچ چيز ديگر آنها را جبران نميكند . خواندن نمازهاي مستحبي با گرفتن روزه هاي مستحبي ثواب فراوان دارد ، اما مُكفي از نمازهاي قضايي نيست . آنچه از اين كتاب نقل كردهايد، شايد مراد اين باشد كه خواندن نماز در شب دوشنبه با آن خصوصيات ، ثواب عظيم دارد، به طوري كه اگر كسي نمازهاي قضايي داشته باشد و ناگهان بميرد و كسي از نمازهاي قضا شده خبر نداشته باشد ، خداوند به واسطة نمازهاي مستحبي آنها را از روي لطف و كرمش جبران ميكند ، يامربوط به مواردي است كه انسان نماز هايش را خوانده و ميپندارد همه كامل بوده ، ولي در واقع نواقصي داشته است . در اين موارد انجام نوافل ( نمازهاي مستحبي ) جبران كنندة آنها خواهد بود.

امام باقر? فرمود: انّما جعلت النافله ليتم بها ما يفسد من الفريضه؛7 نماز هاي نافله براي اين قرار داده شده كه اگر احيانا در نماز هاي واجب نواقصي بوده ، جبران شود.

ابو بصير ميگويد: امام صادق? فرمود: نماز به مقداري كه حضور قلب در آن باشد ، قبول ميشود. گاهي يك چهارم يا يك پنجم و يا يك هشتم نماز قبول مي شود، ليكن خداي متعال بقيةآن را به واسطة نوافل قبول ميكند.8 يعني نمازهاي مستحبي جبران كنندة كميّت يا كيفيّت نمازهاي واجب است ، اما بدان معنا نيست كه اگر انسان بداند نمازهايش قضا شده ، آنها را قضا نكند . قضا كردن نمازهايي كه ميداند قضا شده يا باطل انجام داده ، واجب است،9 حتي بعد از فوت پدر و مادر بر پسر بزرگتر واجب است نمازهاي قضايي آنان را انجام دهد.10

7 وسائل الشيعه ، ج 3 ، ص 54.

8 همان.

9 توضيح المسائل مراجع ، ج 1 ، مسئلة1370.

10 همان ، مسئله 1390.



دفتر تبليغات اسلامي

بازگشت