جمله «اشهد ان محمدا رسول الله» از اول جزء اذان بوده و در آن زمان هم مي گفتند. اين مسأله دليل و شواهد زيادي در تاريخ و احاديث دارد و همه مسلمين بر آن اتفاق نظر دارند. اما جمله «اشهد ان عليا ولي الله» چنان كه در رساله توضيح المسائل همه مراجع آمده جزء اذان و اقامه نماز نيست. بالطبع در زمان پيامبر هنوز ولايت و امامت حضرت علي (ع) به صورت رسمي مطرح نبوده كه اين جمله گفته شود. البته ما به دليل اهميت ولايت اميرمؤمنان (ع)، اين جمله را به عنوان يك ذكر مطلوب پيش خداوند، در اذان مي گوييم تا امامت هم به عنوان ادامه راه نبوت، همواره در جامعه مطرح باشد.

گفتني است پيامبر (ص) نيز در نماز و يا در اذان شهادت به «رسالت» داده و صلوات نيز مي فرستادند؛ ولي شأن آن حضرت در اداي اين صلوات، شأن يك فرد مومن به خدا و رسالت محمد (ص)



[ صفحه 156]



بوده است؛ از اين رو هيچ ايرادي ندارد كه بر خودش نيز صلوات بفرستد. چنين كاري براي ما روا نيست؛ ولي ما نيز در نماز بر خودمان سلام مي دهيم و مي گوييم: «السلام علينا و علي عباد الله الصالحين».

در روايتي آمده است: پس از حجة الوداع، سلمان و ابوذر در اذان به ولايت علي (ع) نيز شهادت داده و پيامبر (ص) آنها را تشويق كرد. [1] .

بر اساس اين روايت، عده اي از مسلمانان در زمان پيامبر (ص) به ولايت حضرت علي (ع) شهادت داده اند.