در نماز يك سري وظايف و تكاليف واجب وجود دارد كه بدون آنها، «نماز» كامل و قابل قبول نيست. اين اعمال واجب، طوري تنظيم شده است كه نمازگزار، هميشه و در همه حال، بتواند به راحتي، آنها را به جا آورد. در ضمن همه مردم- چه جوان و چه پير، چه زن و چه مرد، چه باسواد و چه بي سواد- آنها را به آساني ياد گرفته و عمل كنند.

اما «مستحبات»، اعمال و آدابي است كه به جاي آوردن آنها ثواب و پاداش دارد و در تكامل نماز و رشد معنوي انسان، داراي نقش است. از طرف ديگر، افراد مي توانند با توجه به روحيه، معرفت، دانش و وقت خود، مستحبات را به جا



[ صفحه 37]



آورند و سختي و فشاري نيز متحمل نشوند.

از آن جايي كه مستحبات، با اراده و علاقه خود شخص خوانده مي شود- نه از سر تكليف- نقش زيادي در پرورش اخلاقي فرد و تقرب بيشتر او به خدا دارد. ضمن آنكه واجبات تأمين حداقل «ذكر» است؛ از اين رو براي تأمين نيازهاي ديگر، مستحبات نيز بيان شده است.