اگر مردم جامعه اي؛ چنين پندارند كه نماز كار نيست يا كاري زاينده و سودآور نيست و در نتيجه آن را از اول وقت آن به تأخير افكنند و در اوقات فراغت خود بگزارند، در حق نماز ستم كرده اند.

نماز، خود نوعي كار است و مهم ترين كار است. هم كار قلبي است و هم كار قالبي، و هم زاينده و سودآور. اگر به فضائل، اسرار، حكمت ها و آثار نيكو و فراوان نماز توجه كنيم، مي فهميم كه نماز كاري بزرگ و سودمند است.

امر خطيري كه خداي تعالي، آن را در قرآن كريم، در صدر فهرست جاي داده است و بيشترين اهميت و ارزش را براي آن قائل شده است. نه تنها قرآن درباره اش سفارش و تأكيد بسيار كرده است كه در اخبار و سيره ي پيغمبر اكرم و خاندانش، صلوات الله عليهم، نيز درباره اش سخن ها رفته است و ارائه الگو شده است. افزون بر اين، تأثير مثبت و سازنده ي آن را در تنظيم، اصلاح و تصحيح اعمال ديگر مشاهده مي كنيم؛ در مثل نماز انسان را به خلوص ورزي عادت مي دهد و به تعبير امام صادق (عليه السلام) خانه و پايگاه اخلاص است و آن را به ديگر اعمال صادر مي كند و به همان نسبت از كار زشت باز مي دارد به كار نيك وامي دارد. چنين امري چگونه كاري زاينده و سودآور شمرده نمي شود؟! نمازي كه درس وقت شناسي و تنظيم امور زندگي مي دهد، چرا نبايد در اول وقت خود خوانده شود؟! نماز نه تنها يك كار مهم است كه كارستان است و مادر تمامي خلق و خوها و صفات و اعمال نيك مي باشد و دربردارنده ي خير دنيا و آخرت است.

بي وجه نيست كه در دوره ي شاه اردشير بابكان، كتابي مشتمل بر حكمت و حقايق



[ صفحه 163]



ايزدشناسي و خداپرستي مي نويسند و نام «كارستان» بر آن مي گذارند.

و بي جهت نيست كه پير ما گفت: «به نماز نگوييد كار دارم، به كار بگوييد، وقت نماز است».

به ياد دارم كه در نيمروزي بانگ نماز شنيده مي شد و پدرم [1] كه گورش به باران رحمت حق عنبرآگين باد، هنوز چوبي را با تيشه اي مي تراشيد و چون تيشه انگشت وي را خست، گفت: «بر كسي كه به هنگام بانگ نماز، كار ديگري كند، حق است كه دستش به زير تيشه رود».

امام علي (عليه السلام) فرمودند:

لا يترك الناس شيئاً من امر دينهم لاستصلاح دنياهم الا فتح الله عليهم ما هو اضر منه. [2] .

مردم چيزي از كار دينشان را براي بدست آوردن سود دنياي خود از دست نمي دهند مگر آن كه خدا چيزي را برايشان پيش مي آورد كه زيانش بيش از آن سود است.

پيشوايان و پيشينيان ما چنين بودند. پروردگارا! به ما نيز توفيق نماز اول وقت عطا فرما.