يكي از بهترين ضرب المثلهاي رايج در زبان و ادب ما اين بيت شعر است.



در نااميدي بسي اميد است

پايان شب سيه سفيد است



اين ضرب المثل برخاسته از حديث شريفي است كه اميرمؤمنان مي فرمايند:

كن لما لاترجو ارجي منك لما ترجو. [1] .

«به آنچه اميد نداري اميدوارتر باش از آنچه كه به آن اميد داري.»

اين حديث شريف بسيار روحيه بخش و نشاط آفرين است و بيانگر آن است كه به هيچ وجه در زندگي خود، نااميدي را نبايد راه داد. زيرا شايد آن نقاط كور كه در زندگي



[ صفحه 270]



خود مي بينيم، روشنترين نقطه ها گردند و آن بن بست هايي كه در مسير خود احساس مي كنيم، بازترين راه ها باشند. آن گاه حضرت امير به ذكر سه مورد مي پردازند.

- حضرت موسي (عليه السلام) در آن شب تار و سرد به منظور تهيه ي آتش براي خانواده ي خويش حركت نمود، اما در آن شب، خدا با او سخن گفت و سر از پيامبري در آورد. او به دنبال نار رفت، اما به نور رسيد.

- بلقيس ملكه ي سبا در حالي كه كافر بود، به سوي حضرت سليمان حركت كرد، اما او از مؤمنان گرديد.

- ساحران فرعون به منظور مقابله با حضرت موسي و شكست او و تحكيم و تقويت پايه هاي حكومت و قدرت فرعون حركت كردند، اما آنها از ياران حضرت موسي (عليه السلام) و فداييان او و دين او شدند. يعني چيزي كه هيچ گاه در انديشه ي آنها نبود!

اينها از مواردي بود كه بر حسب ظاهر هيچ اميدي براي تحقق آنها متصور نبود، اما به وقوع پيوست.

به هر صورت انسان بايد در مسير تحقق اهداف خويش، خود را در سايه ي الطاف و عنايات خداوندي باور كند، زيرا باور نداشتن خود، غير از خمودي و خموشي ارمغاني به همراه ندارد.

انسان بايد خود را به عنوان عبدالله كه خداوند در وجود او استعداد و توانايي هر گونه پيشرفتي را قرار داده است، بداند و تلاش كند و اميدوار باشد.