جايگاه خوف از خدا در فرهنگ اسلامي


قرآن مي فرمايد:



[ صفحه 256 ]



و لمن خاف مقام ربه جنتان. [1] .

«و براي كسي كه از مقام پروردگارش خائف باشد، دو بهشت است.»

مفسران گرامي، منظور از مقام ربه را در اين آيه، بيان كرده اند. برخي فرموده اند: منظور ايستادن انسان در روز جزا در پيشگاه پروردگار براي حساب است. برخي ديگر فرموده اند: منظور آن است كه خداوند قائم بر همه ي مسائل است و غير از او كاره اي در جهان هستي نيست. احتمال ديگري نيز مي رود كه منظور، هنگامه اقامه ي نماز است. البته جمع بين اينها نيز منعي ندارد و هر كدام را بپذيريم، نتيجه يكي است و آن ارزشمندي ترس از خداست كه پاداش آن هم بهشت الهي است.

آيه ي شريفه ي :

و اما من خاف مقام ربه و نهي النفس عن الهوي - فان الجنة هي المأوي [2] نيز به همين مطلب عنايت دارد.

«و آن كس كه از مقام پروردگارش خائف باشد و نفس خود را از هوا و هوس بازدارد، بهشت جايگاه اوست.»

از آيات فوق، اهميت و جايگاه ترس از خدا مشخص مي گردد كه نتيجه ي منطقي آن رسيدن به بهشت پروردگار است.

برخي آيات ديگر قرآن نيز انسانها را توصيه و امر به ترس از خدا مي كند.

خداوند در سوره ي آل عمران مي فرمايد:

خافون ان كنتم مؤمنين. [3] .

«از من بترسيد، اگر ايمان داريد»

اضافه بر آيات قرآن، روايات متعددي در مورد اهميت و جايگاه و آثار ترس از خدا داريم.

علي (عليه السلام) مي فرمايد:



[ صفحه 257]



الخوف جلباب العارفين. [4] .

«پوشش انسانهاي عارف، خوف از خداست.»

روايتي ديگر تعريف زيبايي از خوف ارائه مي دهد:

الخوف سجن النفس عن الذنوب و رادعها عن المعاصي. [5] .

«خوف زنداني كردن نفس است از گناهان و بازدارنده ي آن است از نافرماني ها.»

در اينجا از فرصت استفاده نموده، به ذكر تعدادي از ويژگي ها، نشانه ها و آثار ارزنده ي خوف از خدا مي پردازيم.


پاورقي

[1] الرحمن / آيه ي 46.

[2] نازعات / آيه 40 و 41.

[3] آل عمران / آيه ي 175.

[4] غررالحكم.

[5] غررالحكم.


بازگشت