كيفيت اقامه ي نماز جماعت
اميرمؤمنان در نامه ي خود به مالك اشتر چنين مي فرمايد:
و اذا اَقمت في صلاتك للناس فلا تكونن منفراً و لامضيعاً
«اي مالك! هنگامي كه امام جماعت مردم مي شوي بايد دقت نمايي كه اقامه ي نماز تو، نه مردم را فراري دهد و نه اينكه حق نماز را ضايع سازد.»
امام در مورد علت توصيه ي خود مي فرمايد:
فان في الناس من به العلة و له الحاجة
«در ميان مأمومين كساني هستند كه مشكل و گرفتاري دارند.»
امام جماعت بايد مراعات حال مأمومين را بنمايد. شايد برخي از آنها با وجود گرفتاري به نماز آمده اند. شايد برخي نتوانسته اند كارهايشان را مرتب و تمام كنند و از آنجا كه به نماز علاقه دارند سعي نموده اند در نماز جمعه و جماعت هم شركت كنند.
بايد به گونه اي نماز را برپا نمود كه مأمومين به اين نتيجه نرسند كه يا نماز يا زندگي، زيرا اين مطلب و اين نتيجه گيري لطمه ي شديدي به نماز مي زند. معادلات يا و يا را بايد بر هم زد و معادلات هم و هم را بايد درست نمود. هم نماز، هم زندگي. هم حضور در نماز جمعه و جماعت و هم پذيرايي از مهمان.
آن گاه امام مي فرمايند: اي مالك! وقتي كه پيامبر مأموريت رهسپار شدن به يمن را به من سپرد، از او سؤال كردم: كيف اُصلّي بهم
«با آنان چگونه نماز بخوانم؟»
پيامبر فرمود: صلّ بهم كصلاة اضعفهم
«با آنها همانند ناتوان ترين شان نماز به جاي آور.»
[ صفحه 123]
و كن بالمؤمنين رحيما [1] .
والي بايد در نماز نيز رحمتش، شامل حال مؤمنين گردد.
پاورقي
[1] نهج البلاغه ابن ابي الحديد / ج 17 / ص 89 - نهج البلاغه ابوالفضل ابراهيم / ج 2 / ص 259.