در عرف مردم پائين آوردن سر و خم كردن قامت، علامت تعظيم و احترام است و هرچه خميدگي بيشتر باشد، دليل بر احترام و خضوع بيشتر است.

نمازگزار براي اظهار خضوع و تعظيم، در پيشگاه پروردگار، قد خود را خم مي كند و به حالت ركوع در مي آيد و به زبان حال به عظمت آفريدگار آسمانها و زمين و مقدر كننده نظم حيرت انگيز، در تمام ذرّات هستي، گواهي مي دهد، هنگامي كه بعضي از موارد اين نظام، به شكل چشم گيري خودنمائي مي كند (مانند خسوف و كسوف و...) در ضمن نماز مخصوصي ده بار در مقابل خداي توانا ركوع مي كند و چون هر پديده اي و هر نظمي نشانه و آيتي از قدرت نمايي اوست اين نماز را نماز آيات نامند.

اگر ركوع از روي بصيرت انجام شود، در طي چند لحظه عظمت دستگاه خلقت و شگفتي هاي طبيعت و تنوع مخلوقات جهان، به ياد مي آيد و انسان در برابر اين همه شكوه و جلال، خود را حقير و ناچيز مي بيند، از گناه و نافرماني در برابر چنين آفريدگاري شرمسار مي گردد و به حالت پشيماني درآمده خواهان رحمت پروردگار مي شود و در حال رقّت خدا را تسبيح مي گويد «سُبْحانَ رَبِّي الْعظيمِ وَ بِحَمْدِهِ» و از اين تسبيح خود لذّت مي برد، كم كم احساس نورانيّت مي كند و به طول دادن ركوع تمايل نشان مي دهد و لحظات را براي اخذ نورانيّت از پيشگاه پروردگار غنيمت مي شمارد. خوشا به حال كساني كه با چنين ركوعي سر و كار دارند. گوارا باد حالات ملكوتي براي بندگان شايسته ي خدا.



[ صفحه 64]