انسان با چشم دل مي تواند خدا را ببيند، اگر تمام وجودش خدايي شود و همه چيز را اسماء الله بداند، به هر چيز نگاه كند، خدا را مي بيند، چونكه همه موجودات عالم مخلوق خداوند هستند.

بايد انسان تلاش كند تا چشم دل كور نشود، چونكه چشم ظاهر به آن بستگي دارد، اگر چشم دل كور شود چشم ظاهر هم كور مي شود؛ چونكه هر چيز را كه مي بيند با نگاه مادي به آن نگاه مي كند.

و اگر هم مي خواهيم عبادت كنيم، بايد با چشم دل خدا را ببينيم.

مولاي ما حضرت علي عليه السلام به هر چه نگاه مي كرد خدا را مي ديد، چنانكه فرمود:

«ما رأيت شيئاً الا رأيت الله قبله و معه و بعده؛ چيزي را نديدم جز اينكه خدا را پيش از آن و با آن و پس از آن مشاهده كردم.»

حضرت علي عليه السلام مي فرمود:

«لم أعبد رباً لم أره؛ عبادت نكردم خدايي كه او را نديدم.»

پرسيدند: چگونه خدا را ديدي؟

فرمود: «با چشم دل و بصيرت نه با ديده ي ظاهري.»



[ صفحه 27]



به چشم ظاهر اگر رخصت تماشا نيست

نه بسته است كسي شاهراه دل ما را [1] .