تربيت افراد و شهروندان و دادن آگاهيهاي سياسي و اجتماعي به آنها
پرتوي از اسرار نماز، ص 232، محسن قرائتي، ستاد اقامه نماز
در بررسي مجاري جامعه پذيري و تربيت اجتماعي افراد، عوامل مختلفي نقش دارند كه مي توان به آن عوامل نمازهاي جمعه و جماعت را نيز افزود كه تقريبا اكثر اطلاعات سياسي، اجتماعي و فرهنگي توسط امام جماعت يا خطباي ديگر به نمازگزاران ياد داده مي شود.
اهم آگاهيهايي كه در نمازها به افراد داده مي شود از اين قرارند:
1- آگاهيهاي سياسي: به دليل اينكه امام جماعت عمدتا از بين رجال آگاه به امور سياسي خود رهبر و يا فردي از جانب او انتخاب مي شود، در حقيقت موثقترين منبع اطلاعات سياسي است.
2- آشنايي با مفاهيم مذهبي، احكام، شرايع و آنچه كه لازم است يك فرد مسلمان نمازگزار بداند.
3- آشنايي با توطئه ي دشمنان و نحوه ي برخورد با آنها.
4- بازشناسي افراد مؤمن از غير مؤمن و حتي مسلمان از مؤمن و متقي.
5- آشنايي با وضع محرومين جامعه.
6- آشنايي با انواع دعاها براي اهل دعا.
[ صفحه 68]
7- آشنايي با ميزان داشته ها و امكانات مادي و معنوي جامعه.
8- افزايش اطلاعات عمومي توسط ائمه جماعات يا خطبايي كه ايراد خطبه مي كنند.
9- آشنايي با وظائف زن و شوهر و به طور كلي مسائل خانوادگي، تعدد زوجات، آمار طلاق، عوامل مؤثر بر آنها و غيره... اين آگاهيها مسؤليتهايي را ايجاد مي كند. براي طرفين نماز يعني هم ائمه به عنوان دست اندركاران و مسئولين برگزاري نماز جهت انجام مطالعه و افزايش اطلاعات خود كه در واقع نوعي اجبار به حساب مي آيد جهت ارائه مطلب در خطبه ها مسلح به اطلاعات روز باشد. از طرف ديگر نمازگزاران و مستمعين نيز جهت درك دريافت اطلاعات ارائه شده توسط ائمه يا خطبا، خود را نيازمند و موظف به مطالعه مي بينند كه در مجموع به اطلاعات هر دو طرف اضافه مي شود.