در ميان صحنه هاي پرشكوه و به ياد ماندني هشت سال دفاع مقدس، نمايش پر صلابت اقامه ي نماز و مناجات رزمندگان اسلام در جبهه ها و سنگرهاي نبرد نور عليه ظلمت از ويژگي هايي برجسته و خاص برخوردار است كه همواره موجب مباهات و افتخار ملت مسلمان ايران و سرمشق ارادتمندان و عارفان، سالكان و زاهدان و ره پويان مكتب توحيد و نجات بخش اسلام در مسير تقرب الي الله در تاريخ بشري خواهد بود.

مطالعه ي زندگي نامه و آثار به جامانده از اين شيران رزم، نشان مي دهد كه روحيه ي سلحشوري و جانبازي آنان در مقابله با دشمنان، مرهون خضوع و خشوع مخلصانه ي آنان در برابر ذات اقدس باري تعالي است كه همواره و در طول زندگي لحظه اي از ياد خدا و مناجات با وي غافل نشدند. نمازهاي شبانه، دعاهاي عاشقانه و مناجات هاي عارفانه ي اين خاكيان سدره نشين و اين ذاكران سنگرنشين، در ميان هياهوهاي استكباري موجب گرديد كه صداي «يارب، يارب» آنان فضاي ميهن اسلامي را عطرآگين و چهره ي منورشان، افلاك را نوراني و برق اشكشان ستاره ها را روشنايي بخشد. اين وارستگان از دنيا و وابستگان به حق يادمان هاي بديعي از خود به يادگار گذاشته اند كه امروز رهروان وادي عشق، رمز و راز طي شدن راه صد ساله را در يك شب از آنان مي آموزند و سالكان و زاهدان و عارفان، دست از چله نشيني و اعتكاف برداشته، به مريدي راه يافتگان و جبهه هاي نبرد حق عليه باطل مي پردازند.

پاسداراني كه در عرصه ي جهاد با دشمن متجاوز، قلب خود را خالص براي تجليات حق عرضه كرده، به هر ميزان كه ميهن اسلامي را از لوث وجود دشمن



[ صفحه 10]



پاك مي كردند خود نيز از تسلط اهريمن درون رهايي مي يافتند و نعمت هاي ابدي و لذت هاي دائمي و سرمدي را با كاشتن بذر نعمت هاي اخروي در قلب خويش پذيرا مي گشتند و در عرصه ي تقوا متخلق به جنود رحماني مي شدند.

دلاور مرداني كه از روي اشتياق قيام كردند و در وقت حصول نتايج و كسب ذخاير به قيام ايستادند و در موقف نماز عاشقي به فهم عظمت و بزرگي و جلالت حضرت باري تعالي همت گماشتند و انوار معنويت و حقايق الهيت را با روحانيت خاص خود به مكاشفه پرداختند.

عارف مرداني كه صورت ملكيه ي انسانيت را براي خدا خالص گردانيدند و جيوش ظاهريه ي دنيا و نفس را در ملك بدن به پناه حق برده، اقاليم سبعه ي ارضي را كه چشم و گوش و زبان و بطن و فرج و دست و پا هستند از معاصي تطهير كردند و آن ها را به تصرف ملائكةالله كه جيوش الهيه اند رهنمون ساخته، تا آن جا پيش رفتند كه به اقليم حق منصرف شده، خود نيز به جمع ملائكة الله پيوستند.

سالكاني كه به پيروي از پيام آور وحي، عروج از ارض را به اشتياق لقاي در عرش در نورديدند و با پيروي از مولاي متقيان علي (ع) نمازي سرخ بر پا نمودند كه در آن چه تيغ از پاي بيرون مي كشيدند و چه تيغ بر سر فرآود مي آوردند، رستگاري خداي كعبه تجلي مي يافت.

عاشق مردماني كه به مقتدايشان حسين بن علي (ع) اقتدا كردند و در بحبوحه ي مبارزه حق عليه باطل گوش جان به اذان و اقامه دادند تا «نماز خون» بر پا نمايند و بدين سان نام خود را در زمره ي فرزندان خلف كربلاييان و عاشوراييان رقم زدند.

مجاهد ياوراني كه در مكتب پيرو مرادشان حضرت امام خميني (رضوان الله تعالي عليه) درس هاي: (1) توجه به عز ربوبيت و ذل عبوديت، هجرت معنوي از بيت نفس و منزل دنيا و پيوستن به خدا و رسول او، مراتب و مقامات سلوك،



[ صفحه 11]



درك حقيقت وآثار خشوع، طمأنينه، نشاط و بهجت، حضور و تفهيم به قلب، هشدار نسبت به مكايد و دسايس و وسوسه هاي شيطان و نفس اماره، اعراض از دنيا و تقويت عزم، طهارت ظاهري و باطني، شوق به مقام مقدس ربوبيت، استقبال از قبله، اسرار اذان و اقامه، معناي تكبير، حديث معراج، حقيقت قيام و نيت، قعود و سجود و قنوت، عظمت و منزلت و فهم قرآن كريم، تفكر، استعاذه، تسميه، امر بمعروف و نهي از منكر، تتميم، تنبيه، تحقيق، عرفان، مفاد و معناي تسبيح و تشهد و سلام، فضيلت تعقيبات، ختم دعا و در كل علاج هرزه گردي هاي خيال و درك مراتب شهادت و عشق به كمال و كامل و سير الي الله را به خوبي آموخته، با به كارگيري آن ها به اقامه ي «نماز عاشقي»، در مصلاي عاشقان به وسعت كربلاهاي ايران پرداختند تا خود نيز مراد سالكان، عارفان و عاشقان روي زمين باشند.

جانبازاني كه با شدت تذكر و تفكر و انس در خلوت با حق، در ميدان پيكار با حراميان به تسلط بر قلب رسيدند و نور هدايت قرآن را در دل هايشان تابانيدند و غريق محبت حق تعالي گرديده، در پناه او روزي خور جاويد گشتند.

دنياي رزمندگان، دنياي عبادت و اخلاص بود كه در آن خضوع و خشوع در پيشگاه مقدس با باري تعالي با زبان پيامبر (ص) وائمه ي معصومين (ع) صورت مي گرفت و جوشش و جنبش و سير و سفر خاصي در آن جريان داشت، دنيايي با مردان خاص، كه لب هايشان به ذكر پروردگارشان مشغول بود و گام هايشان در جهاد في سبيل الله استوار، چشم هايشان خاضع و خاشع، و از پرتو اشك هاي نوراني، نفس هايشان رام بود و قلب هايشان آرام، و در حالي كه كمرها به عبادت خم و پيشاني ها بر خاك سائيده شده بود، از خدا طلب مغفرت و آرزوي شهادت مي كردند، ازخواب دوري مي جستند و به شب زنده داري مي پرداختند، از خوف و خشيت ها، شوق و لذت ها، سوز و گدازها، آه و ناله ها و شوق ديدار خدا لبريز



[ صفحه 12]



مي شدند و نفس خود را مي كشتند و در پرتو عبادت و مراقبت و جهاد نفس، مكنونات قلبي و عنايات عيني را درمي يافتند وعمل خود را خالص براي خدا و كسب رضايت او انجام مي دادند و به وسيله ي دعا آنچه بر ديگران سخت بود بر خود آسان مي كردند و رابطه اي عابدانه و عاشقانه مي يافتند تا پس از حظّ از عبادت و سلوك الي الله، در حريم قرب الهي جاي گيرند.

در اسناد مصور و مستند موجود از مبارزات كفرستيزان در خطوط مقدم جبهه هاي نبرد حق عليه باطل، جلوه هاي باشكوهي وجود دارد كه در ميان هياهوهاي توپ و خمپاره و بمب و موشك، چهره ي پر صلابت جان بركفاني را نشان مي دهد كه خاضعانه و خاشعانه در برابر معبود خويش به نمازايستاده اند و يا سر به سجده ي عبوديت نهاده، چه بسا در همان حال شهد گواراي شهادت را نوشيده و دعوت حق را لبيك گفته اند تا اهميت نماز و راه و رسم عشق و سخن گفتن با خدا را به رهروان گوشزد نمايند و فرهنگ متعالي و الهي شهيد و شهادت را در شط جاري ايمان زن و مرد مسلمان اين مرز و بوم ساري و جاري سازند.

ما در اين مجموعه به ميعادگاه عاشقان و عارفان الي الله (گلزارشهدا) رفته ايم تا همگام با خانواده ي معظم شهيدان كه مستقيماً در مسير نسيم روح نواز آرمان شهيدان قرار داشته اند و بيش از ديگران از اين اريحه ي انسان ساز تأثير پذيرفته و بي واسطه به ترويج فرهنگ شهادت همت گماشته اند، جلوه هاي «نماز عاشقي»، «نمازخون» و «نمازپيروزي»، را كه با كلامي رسا و موزون بر سنگ مزار فرزندان غيور و شهيد اسلام حك كرده اند، بدون هيچ گونه شرح وتفسيري تقديم پيروان صديق و آگاه آنان سازيم تا رهروان بتوانند از اين درياي بيكران معرف الهي به اندازه توانايي و وسع خويش گوهرهايي ذي قيمت از اسرار طهارت هاي ظاهري و باطني، معرفت شناسي قرآن و تكبير و قيام و قعود و ركوع و سجود و قنوت در برابر عشق مطلق را بيابند واز دين رهگذر در تحصيل نماز اهل معرفت كه معجون



[ صفحه 13]



الهي براي درمان تمام دردها و نقص هاي نفوس است كوشش كنند و تا مجال باقي است خود را از منزلگاه ظلمت و حسرت و غفلت و ندامت به ساحت مقدس ربوبيت رهنمون سازند و ان شاءالله به معراج وصال و قرب كمال دست يابند.

در مورد تدوين اين مجموعه توضيح چند نكته ضروري است:

1- هدف: منظور از گردآوري مطالب اين كتاب بررسي موضوعي نماز در اشعار سنگ مزار شهيدان است كه از اهميت ويژه اي براي نشان دادن تأثيرات عبادي و سياسي نماز در آثار و ارزش هاي انقلاب اسلامي و هشت سال دفاع مقدس برخوردار است.

2- ويژگي ها: شعرهاي سنگ مزار شهيدان از ويژگي هاي خاصي برخوردار هستند. اين اشعار از لحاظ قالب هاي شعري داراي محدوديت نيستند، اما «تك بيتي» و «دوبيتي» بيش از ساير قالب هاي شعري مورد توجه قرار گرفته است.

در ميان اين شعرها، سروده هايي وجود دارند كه داراي اختلال در وزن و يا قافيه هستند. ما در اين مجموعه سعي كرده ايم كه ازآن ها استفاده نكنيم و اگر مواردي به چشم مي خورد به دليل اولويت دادن به محتوا و مضمون شعر بوده است.

ويژگي ديگر اين است كه سرايندگان اكثر شعرها شناخته شده نيستند و در بعضي موارد نيز دخيل و تصرفاتي در سروده هاي شاعران نام آور صورت گرفته است، ليكن بايد توجه داشت كه وجود اين نواقص با كميت ناچيز آن امري طبيعي و پذيرفتني است و آنچه مهم است اين است كه شعرها از دل دردمند خانواده ي معظم و معزز شهيدان و يا ارادتمندان اين بزرگواران برآمده و در موارد معدود نيز توسط شهيدان سروده شده و براي سنگ مزار انتخاب شده اند كه از نظر مفهوم، ارتباطي تنگاتنگ ميان نحوه ي شهادت، علقه ها و اعتقادات شهيد و ارادت او به مفاهيم و ارزش هاي انقلاب و دفاع مقدس را نشان مي دهند.



[ صفحه 14]



3- روش جمع آوري: جمع آوري شعرها به صورت يادداشت برداري مستقيم از روي اشعار حك شده بر سنگ مزار شهيدان بوده است كه از مشخصات لازم (نشاني محل و نام شهيد) براي مستند بودن برخوردار است.

4- سازمان دهي كتاب: اين كتاب در چهار بخش تنظيم و ارائه شده است:

بخش اول: در برگيرنده ي اشعار مربوط به نماز و عناويني است كه براي موضوعات نماز در شعرهاي سنگ مزار شهيدان وجود دارد.

بخش دوم: موضوعاتي كه در ارتباط با «مقدمات نماز» از قبيل طهارت، مكان نماز و... در اشعار وجود دارد، در اين بخش مطرح شده است.

بخش سوم: شامل موضوعات مربوط به «واجبات نماز» از قبيل اذان، اقامه، تكبيرةالاحرام، حمد و سوره و... است.

بخش چهارم: موضوعات مربوط به «تعقيبات نماز» ازقبيل خواندن قرآن، دعا، مناجات و... در اين بخش گنجانده شده است.

5- قدرداني و تشكر: از كليه ي مسؤولان و عزيزان دست اندركار «ستاد اقامه ي نماز»، به ويژه برادر گرانقدر جناب آقاي دكتر محمديان كه در به ثمررسيدن اين تلاش همكاري و مساعدت نمودند، صميمانه سپاسگزارم و توفيق روز افزون يكايك ايشان را ازخداوند منان خواستارم.

در خاتمه ضمن تجديد ارادت به ساحت مقدس حضرت امام خميني (رضوان الله تعالي عليه) و يكايك شهداي عزيز و گرانقدر انقلاب اسلامي و هشت سال دفاع مقدس، از همه ي خوانندگان گرامي كه از فيوضات معنوي اين كتاب بهره مند مي شوند، طلب دعا جهت غفران الهي و توفيق اداي نماز با معرفت براي اين بنده ي عاصي را تقاضا دارم.

والسلام عليكم و رحمةالله و بركاته

ملتمس دعا- محمد كاظم



[ صفحه 15]