تصويب نامه هيات وزيران
بسمه تعالي
كليه وزارتخانه ها، سازمانها و مؤسسات دولتي و نهادهاي انقلاب اسلامي و استانداريهاي سراسر كشور
هيات وزيران در جلسه مورخ 1 / 12 / 1375 بنا به پيشنهاد شماره 3022 1 / 8 / 1375 ستاد اقامه نماز و با عنايت به توصيه هاي مقام معظم رهبري به ششمين اجلاس سراسري نماز، آيين نامه اقامه نماز را به شرح زير تصويب نمود:
«آيين نامه ترويج و توسعه فرهنگ نماز»
ماده 1- كليه وزارتخانه ها، دستگاهها، مؤسسات و شركتهاي دولتي، نهادهاي عمومي و انقلاب اسلامي، شهرداريها، بانكها، مراكز آموزشي و پژوهشي و سازمانها و مؤسساتي كه شمول مقررات عمومي در مورد آنها مستلزم ذكر نام است مشمول اين آيين نامه مي باشند.
ماده 2- وزرا و يا بالاترين مقام اجرايي دستگاههاي مشمول اين آيين نامه متصدي اقامه نماز در دستگاه تحت نظر خود مي باشند.
تبصره- وزرا و يا بالاترين مقام اجرايي دستگاههاي مشمول اين آيين نامه
[ صفحه 236]
مي توانند يك نفر واجد شرايط (ترجيحا يكي از معاونان خود) را به عنوان مسؤول پيگيري اين آيين نامه در سطح وزارتخانه يا دستگاه تحت نظر خود تعيين نمايند و يا ستادي براي رسيدگي به امور مساجد و نمازخانه هاي واحدها و ادارات تابعه تشكيل دهند.
ماده 3- با توجه به نظر مقام معظم رهبري، در كليه دستگاههاي مشمول اين آيين نامه و واحدهاي تابعه آنها در سراسر كشور، به منظور اداي فريضه نماز، حداكثر مدت (20) دقيقه زمان در وقت فضيلت و ترجيحا بلافاصله پس از اذان در نظر گرفته شود تا امكان شركت كليه مديران و كاركنان دستگاههاي مزبور در مراسم نماز جماعت فراهم شود.
تبصره- در صورتي كه به تشخيص وزير و يا بالاترين مقام مسؤول دستگاه به لحاظ حساسيت شغلي شركت همه كاركنان به صورت يكجا در نماز جماعت ميسر نباشد، كاركنان با در نظر گرفتن مقتضيات محل كار، نماز خود را اقامه خواهند نمود.
ماده 4- در كليه دستگاههاي مشمول اين آيين نامه براي ايجاد امكان برگزاري نماز در وقت فضيلت آن، اقدامات زير صورت گيرد:
الف- برنامه كليه جلسات و اجتماعات و همچنين برنامه صرف غذاي كاركنان حتي الامكان به گونه اي تنظيم شود كه با وقت نماز تلاقي نداشته باشد و در هر حال با فرارسيدن وقت نماز، نماز اقامه شود.
ب- محل مناسب و آراسته اي كه گنجايش آن متناسب با تعداد كاركنان و مراجعه كنندگان باشد به عنوان نمازخانه پيش بيني شود.
ماده 5- در كليه دستگاههاي مشمول اين آيين نامه به منظور ارتقاي دانش و بينش كاركنان و خانواده آنها در مورد نماز و فلسفه و راز و رمز آن، اقدامات لازم از طريق برگزاري جشنواره ها، نمايشگاههاي فرهنگي و هنري، مسابقات
[ صفحه 237]
كتابخواني و دوره هاي آموزشي و ساير روشهاي مؤثر به صورت فراگير به عمل آيد.
ماده 6- وزارت آموزش و پرورش موظف است به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز، علاوه بر موارد فوق الذكر، اقدامات زير را به عمل آورد:
الف- بخشي از مطالب جزوه هاي آموزشي مراكز پيش دبستاني به نماز اختصاص داده شود و خردسالان به صورت تشريحي و تصويري با نماز آشنا شوند.
ب- بخشي از مطالب كتب دروس ديني، معارف و بينش اسلامي دبستانها، مدارس راهنمايي، دبيرستانها، نهضت سوادآموزي، مراكز پيش دانشگاهي و مراكز تربيت معلم، متناسب با هر يك از گروههاي سني به نماز اختصاص داده شود و كودكان، نوجوانان، جوانان و بزرگسالان با مفاهيم نماز آشنا شوند.
پ- كليه معلمان، دبيران و اساتيد مراكز آموزشي به روشهاي مناسب با فلسفه نماز آشنا شده و شيوه هاي اثرگذاري بر دانش آموزان و دانشجويان را بياموزند.
ت- كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان در برنامه ها و توليدات آموزشي و تفريحي خود (اعم از كتب، جزوه ها، فيلمها و غيره) موضوع نماز را به طور جدي مطرح نموده و براي آن جايگاهي خاص قايل شوند.
ث- در كليه مراكز آموزشي و پرورشي، محلي براي برگزاري نماز تعيين شود و فضاي عمومي اين مراكز همواره مشوق دانش آموزان و دانشجويان براي اقامه نماز و زنده نمودن فرهنگ نماز باشد.
ج- در طرحهاي ساختمانهاي جديد مراكز آموزشي و پرورشي، محل نمازخانه به صورت شاخص موردنظر قرار گيرد.
چ- در اردوها، برنامه ها و جشنواره هاي آموزشي، فرهنگي، هنري و
[ صفحه 238]
ورزشي، با فرارسيدن وقت نماز، نماز اقامه شود.
ح- برنامه ساعات درسي مراكز آموزشي به گونه اي تنظيم شود كه با فرارسيدن وقت نماز، نماز اقامه شود.
خ- انجمن اوليا و مربيان در جلسات و برنامه هاي خود، والدين را نسبت به امر نماز فرزندان توجيه و تشويق نموده و نسبت به تشويق والدين براي ساخت نمازخانه در مدارس اقدام نمايند.
د- از شخصيتهاي مذهبي، فرهنگي، اجتماعي و سياسي براي شركت در مراسم نماز جماعت مراكز آموزشي و پرورشي دعوت به عمل آيد.
ذ- بين مدارس و مساجد هم جوار آنها ارتباط برقرار شود و دانش آموزان براي شركت در مراسم نماز جماعت و جمعه ترغيب شوند.
ر- در كتابخانه ها جايگاه ويژه اي براي كتب مربوط به نماز اختصاص يافته و نسبت به جمع آوري آثار منتشر شده در خصوص نماز اقدام شود تا در اختيار علاقمندان قرار گيرد.
ماده 7- وزارتخانه هاي فرهنگ و آموزش عالي و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي موظفند به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز، اقدامات زير را به عمل آورند:
الف- بخشي از مطالب كتب و جزوات آموزش معارف اسلامي به ذكر فلسفه و راز و رمزهاي نماز اختصاص يابد.
ب- ساعات درسي دانشگاهها و مراكز آموزشي عالي به گونه اي تنظيم شود كه با فرارسيدن وقت نماز، نماز اقامه شود.
پ- بخشي از فعاليتهاي پژوهشي و تأليف پايان نامه هاي دانشجويان مقاطع كارشناسي ارشد و دكتري در رشته هاي ذي ربط به پژوهش پيرامون نماز اختصاص يابد.
[ صفحه 239]
ت- در كليه مراكز آموزشي، درماني و بهداشتي و ساير واحدهاي تابعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، محل مناسب و پاكيزه اي با گنجايش كافي براي برگزاري نماز اختصاص يافته و براي اقامه نماز توسط بيماران نيز تسهيلات لازم فراهم شود.
ث- سازمان بهزيستي كشور بخشي از جزوه هاي آموزشي مهدهاي كودك را به نماز اختصاص داده و به صورت تشريحي و تصويري خردسالان را با نماز آشنا سازند.
ماده 8- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي موظف است به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز، اقدامات زير را به عمل آورد:
الف- آن دسته از فيلمها، نمايشها و فعاليتهاي هنري اعم از شعر، نقاشي، سرود، مقاله، قصه، كه به تعميق و گسترش فرهنگ نماز پرداخته و بيانگر فلسفه نماز مي باشند، مورد حمايت قرار گرفته و تسهيلات لازم در اختيار توليدكنندگان آنها قرار گيرد و بهترين آثار مورد تشويق واقع شوند.
ب- صاحبان مطبوعات و مجلات، شعرا، نويسندگان و ناشران ترغيب شوند كه فرهنگ نماز را در آثار و نشريات خود مورد توجه قرار داده و به نشر و تعميق آن در جامعه بپردازند.
پ- در كليه كتابخانه هاي عمومي و تحت پوشش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي جايگاه ويژه اي براي كتب نماز اختصاص يافته و آثار منتشر شده درباره نماز، جهت استفاده علاقمندان جمع آوري شود.
ت- درباره موضوع نماز، جشنواره ها و نمايشگاههاي فرهنگي، هنري و مسابقات كتابخواني برگزار شود.
ث- تدابير لازم جهت پيش بيني محل مناسب و پاكيزه با امكانات لازم براي برگزاري نماز و نظافت و نگهداري آنها، در مهمانخانه ها (هتل ها) مهمانسراها و
[ صفحه 240]
مهمان پذيرها، مراكز ايرانگردي و جهانگردي و بخصوص خوراك سراهاي (رستورانهاي) مستقر در جاده ها، اتخاذ شود.
ج- در طرحهاي جديد ساختماني مهمانخانه ها (هتل ها)، مهمانسراها، مهمان پذيرها، مراكز ايرانگردي و جهانگردي، نمايشگاهها و مراكز فرهنگي، هنري و گنجينه ها (موزه ها) فضاي لازم براي مسجد يا نمازخانه به صورت شاخص پيش بيني شود.
چ- سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي با انجام مطالعات بين المللي در مورد نماز، ابتكارات و خلاقيتهاي موجود در ساير كشورهاي مسلمان درباره نماز را جمع آوري نموده و فرهنگ اقامه نماز را در سطح جهان با تهيه و ارسال كتاب، نوار، فيلم و جزوه هاي متناسب به هر كشور ترويج نمايد.
ماده 9- سازمان تبليغات اسلامي موظف است به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز، نسبت به تأمين نيروي انساني مورد نياز براي اقامه نماز جماعت در مساجد و نمازخانه هاي دستگاههاي اجراي (امام جماعت) برنامه ريزي و در خصوص تأمين اعتبار از محل اعتبارات خود همكاري نمايد.
ماده 10- سازمان صدا و سيما جمهوري اسلامي ايران موظف است به منظور ترويج فرهنگ اقامه نماز، اقدامات زير را به عمل آورد:
الف- برنامه هاي مناسب و مستمر جهت آموزش احكام و فلسفه نماز براي گروههاي مختلف سني به خصوص كودكان و نوجوانان تهيه و پخش شود و با بيان هنري، فرهنگ اقامه نماز به طور مستقيم و غيرمستقيم ترويج شود.
ب- در فيلمها و مجموعه هاي نمايشي (سريالها)، در جاهايي كه اقامه نماز به عنوان جزيي از فرهنگ عمومي جامعه مطرح مي شود، اقامه نماز توسط شخصيتهاي مثبت فيلم به نمايش درآيد.
[ صفحه 241]
پ- جلوه هايي از نماز نوجوانان به نمايش درآيد.
ت- برنامه هاي مناسب و ابتكاري با موضوع نماز تهيه و پخش و نسبت به معرفي نمايش ها و فعاليتهاي هنري در اين خصوص اقدام شود.
ماده 11- وزارت راه و ترابري موظف است به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز، اقدامات زير را به عمل آورد:
الف- برنامه حركت قطارها و حتي المقدور پرواز هواپيماها به گونه اي تنظيم شود كه امكان اقامه نماز براي مسافران فراهم باشد.
ب- در كليه جاده ها علايم و تابلوهاي مربوط به مساجد بين راهي به صورت زيبا و مناسب تهيه و نصب شود.
ماده 12- وزارت نفت طرح احداث نمازخانه در كنار جايگاههاي سوخت رساني بين راهي را تكميل نموده و توسعه بخشد.
ماده 13- سازمان تربيت بدني موظف است به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز، اقدامات زير را به عمل آورد:
الف- يكي از معاونان سازمان تربيت بدني با حفظ سمت، مسؤوليت اقامه نماز در ورزشگاهها را عهده دار شود.
ب- در اردوها و برنامه هاي آموزشي و تمرينات، ورزشكاران با فرهنگ نماز آشنا شوند.
پ- در اردوها، مسابقات و تمرينات داخلي و خارجي، با فرارسيدن وقت نماز، نماز اقامه شود.
ت- در ورزشگاهها جهت اقامه نماز توسط تماشاكنان تسهيلات لازم فراهم شود.
ماده 14- سازمان امور اداري و استخدامي كشور موظف است به منظور گسترش
[ صفحه 242]
فرهنگ اقامه نماز، اقدامات زير را به عمل آورد:
الف- در نظام گزينش و ارزيابي عملكرد مديران و كاركنان دولت، ميزان پايبندي آنان به اقامه نماز، به عنوان يكي از معيارهاي ارزيابي افراد منظور شود.
ب- در دوره هاي توجيهي بدو استخدام كاركنان دستگاههاي دولتي و ساير دوره هاي آموزشي مركز آموزش مديريت دولتي نسبت به تعليم فلسفه نماز به كارگزاران دولت اقدام شود.
ماده 15- وزارتخانه هاي صنايع، معادن و فلزات و كار و امور اجتماعي موظفند به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز، تدابير لازم را براي تحقق موارد زير اتخاذ نمايد:
الف- در كليه كارخانه ها، مؤسسات، شركتها و واحدهاي تابعه وزارتخانه هاي فوق الذكر، محل مناسب و پاكيزه براي اقامه نماز با گنجايش كافي متناسب با تعداد كارگران و كاركنان هر واحد، تعيين و تجهيز شود.
ب- برنامه ساعات كار كارگران به گونه اي تنظيم شود كه با وقت نماز تداخ نداشته باشد و در صورتي كه تداخل اجتناب ناپذير باشد، كارگران به صورت نوبتي در مراسم اقامه نماز شركت نمايند.
پ- در كليه كارخانه ها، مؤسسات، شركتها و واحدهاي تابعه وزارتخانه هاي فوق الذكر برنامه هاي مناسب جهت ارائه آموزش نماز و فلسفه آن به كاركنان و كارگران و خانواده هاي آنها اجرا شده و ضوابط و اقدامات تشويقي لازم به منظور ترويج فرهنگ اقامه نماز پيش بيني شود.
ماده 16- وزارت بازرگاني موظف است تمهيدات و اقدامات لازم را براي ترغيب و تشويق بازارها و صنوف جهت برگزاري نماز جماعت در اول وقت به عمل آورد.
[ صفحه 243]
ماده 17- سازمان برنامه و بودجه موظف است به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز، اقدامات زير را به عمل آورد:
الف- تأمين اعتبار خاص در بودجه جاري كليه دستگاههاي اجرايي كشور جهت تأمين مخارج جاري مساجد، نمازخانه ها، وضوخانه ها و سرويسهاي بهداشتي در واحدهاي تحت پوشش آنها.
ب- اعطاي مجوز لازم به كليه دستگاههاي اجرايي كشور جهت استفاده از اعتبار مربوط به آموزش كاركنان در زمينه ارايه آموزش نماز و ترويج فرهنگ نماز.
پ- تأمين اعتبار خاص جهت وزارتخانه هاي آموزش و پرورش، فرهنگ و آموزش عالي، بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و سازمان تربيت بدني جهت اجراي برنامه هاي پيش بيني شده در اين آيين نامه براي وزارتخانه هاي مزبور در زمينه ترويج فرهنگ نماز.
ت- تأمين اعتبار خاص جهت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران و حوزه هنري سازمان تبليغات اسلامي جهت استفاده از ابزار هنر در امر ترويج نماز.
ث- تأمين اعتبار خاص براي وزارتخانه هاي راه و ترابري و فرهنگ و ارشاد اسلامي جهت احداث، تجهيز و نگهداري مساجد و نمازخانه هاي واقع در جاده ها، پايانه ها، مبادي ورودي كشور و خوراك سراهاي (رستورانهاي) بين راهي و وضوخانه ها و سرويسهاي بهداشتي آنها.
ج- تأمين اعتبار لازم براي ساير دستگاههاي اجرايي كشور جهت اجراي برنامه هاي پيش بيني شده در اين آيين نامه.
ماده 18- سازمان اوقاف و امور خيريه موظف است در حدود مقررات خود
[ صفحه 244]
تسهيلات لازم را براي توسعه و تعميق فرهنگ نماز به عمل آورد و از طريق برگزاري مسابقات و كلاسهاي مربوط، تشويق و تبليغ لازم را اعمال نمايد.
حسن حبيبي
معاون اول رييس جمهوري
26 / 1 / 76
رونوشت به دفتر مقام معظم رهبري، دفتر رييس جمهور، دفتر معاون اول رييس جمهور، دفتر رياست قوه قضاييه، دفتر معاون حقوقي و امور مجلس رييس جمهور، دفتر معاون اجرايي رييس جمهور، دبيرخانه مجمع تشخيص مصلحت نظام، ديوان محاسبات كشور، اداره كل قوانين مجلس شوراي اسلامي، اداره كل حقوقي، اداره كل قوانين و مقررات كشور، ستاد اقامه نماز، دفتر هيأت دولت و روزنامه رسمي جمهوري اسلامي ايران ابلاغ مي شود.
زيرنويس: