ميزگرد نماز و مسجد
اعضاء:
- جناب آقاي برادران
- حجةالاسلام و المسلمين جناب آقاي مطلبي
- سركار خانم زعفراني
- حجةالاسلام و المسلمين جناب آقاي تقي قرائتي
- جناب آقاي مداح
[ صفحه 191]
مقدمه و طرح سئوال:
جناب آقاي برادران
بسم الله الرحمن الرحيم
عنوان ميزگرد، براي سروران عزيز روشن است قرار است نكاتي در رابطه با مسجد، خدمت عزيزان تقديم شود. لازم است قبلا به يكي دو نكته اشاره و بعد از محضر سروران عزيز استفاده كنيم.
نكته يي كه فرمايش مسئول ستاد اقامه نماز كشور لازم است. در ابتدا مطرح بشود، مسئله مسجد است. ان شاءا... براي محققين زمينه يي براي استفاده در عناوين ناب و قابل كار در امر تحقيق باشد. البته مسئله مسجد از ديرباز در باورهاي مذهبي ما مطرح بوده ولي در كشور ما يك جوي به عنوان مسجد ايجاد ميشود، كه براي ماب عنوان مسلمان لازم است بدانيم كه چه استفاده مناسبي از اين جو مي توانيم بكنيم.
با توجه به اين دو نكته، همه ما مي توانيم خوب درك كنيم كه قبل از شروع هر كاري، تحقيق و بررسي لازم است.
تحقيقات به چه شكلي بايد باشد،؟ اينجا با اين وقت كم نمي توانيم. همه مسائل را ارائه بدهيم. محورهاي زيادي در رابطه با تحقيق مساجد وجود دارد كه مي شود ارائه كرد. دو، سه محور را امروز بحث مي كنيم. ان شاءا...، اگر فرصت بود و خداوند توفيق داد. خود محققيني كه در اينجا هستند و اهل قلم و انديشه مي باشند. مسائل را تعقيب خواهند كرد.
[ صفحه 192]
نكته يي كه در ابتدا به آن مي پردازيم اين است كه مسجد. چند تا ركن دارد؟ (قبل از اينكه وارد بحث شويم. ميهمانان محترم را معرفي مي كنيم...)
سئوال اول از جناب حجةالاسلام و المسلمين حاج آقاي مطلبي: مسجد اركاني دارد، كه امام جماعت مهمترين ركن آن است و او محور ارزش هاي ارائه شده در مسجد است در رابطه با امام جماعت سئوال اين است كه چه كارهايي را امام جماعت مي تواند؛ انجام بدهد؟ و يا به تعبير ديگر براي اينكه امام جماعت در جامعه ما خوب معرفي شود و نقش مؤثر داشته باشد، چه كار بايد كرد؟
پاسخ حجةالاسلام و المسلمين جناب آقاي مطلبي:
بسم الله الرحمن الرحيم
يا بني آدم خذوا زينتكم عند كل مسجد. راجع به آن چيزي كه از من سئوال شده وقت كم است. مقدمات را حذف مي كنم. جمله ايكه ايشان به من گفتند. من واقعا قبول ندارم، كه به عنوان يك امام جماعت موفق باشم. اما من به مسجد خيلي مقيد بودم. و در ادارات به مقدار موهاي سرم، در وقت نماز، يا در كار سازمان تبليغات اسلامي حتي از بعضي عزيزاني كه اينجا نشسته اند، توهين شده ام. از جمله آقاي رشاد. كه يك روزي برنامه ي سازمان تبليغات اسلامي بود. من گفتم بايد به مسجد ابوذر بروم. من اين را عرض مي كنم براي اين است كه واقعا به نظر بنده، هنوز مسجد و نماز جماعت در بين ما جا باز نكرده است و اين كه توهين شدم. براي خودم مسئله اي نبود. ولي به راستي گاهي مي ديدم كه مثل
[ صفحه 193]
اينكه من ارزش ندارم. و از عهده ي من كاري برنمي آيد. و اين همه به مسجد اهميت مي دهم.
اگر بخواهم چيزي عرضه كنم؛ نمي توانم بطور كلي براي عموم عرض بكنم. فقط كاري كه در برنامه خود كردم را عرض مي كنم. من از سالي كه جنوبي ترين جاي تهران، پيشنماز آن مسجد شدم (عزيزان ميدانند. قلعه مرغي نزديك جاده ساوه است.) و همان جا ماندم و از آن سال تاكنون در آن جا اقامه نماز مي كنم و هستم. و برنامه هايم اين بوده است كه حالا به قول آقايان تا حدودي موفق بوده ام. و آقايان ديدند كه در آن مسجد جوانان زيادي شركت دارند با اين كه من پير شدم ولي صف اول نماز را جوانان مي گيرند. و حتي گاهي مسئولين كه به مسجد مي آمدند؛ مي گفتند كه اين همه جوان چگونه و از كجا به اين جا جمع شده اند؟
پريشب كه ما برمي گشتيم؛ پاسي از شب گذشته بود. دوستان آمدند، ديدند سالن نمازخانه مسجد پر از جوان است و كارهاي ديگر نيز انجام ميشود. فضاي مسجد حدود 400 الي 500 متر است. (يعني جمعا دو سه سالن دارد. يكي از برنامه هاي من اين است كه هميشه يكساعت مانده به غروب در مسجد هستم. يعني حتي اگر امروز، از زنجان حركت كنم و تهران بروم و ببينم يكساعت به غروب مانده خانه نمي روم. (با اين كه خانه ما به مسجد نزديك هست.) مستقيم به مسجد مي روم. و افراد، عزيزان، خواهران و برادران مراجعه مي كنند. و مشكلات و گرفتاري هايشان را مطرح مي كنند. حتي گاهي بعد از نماز دعوايي مي شود. كه آقايان و مراجعين كار دارند. و من هم جلسه دارم و براي پاسخگويي به همه ي مراجعين نمي رسم قرار من از 20سال قبل تاكنون اين بوده است لذا معتقدم
[ صفحه 194]
پيشنماز مسجد، بايد منظم و مرتب باشد. آقاي صادقي رشاد مي دانند كه بسياري از اوقات كه بحث كار در مسجد مي شد. آيت الله جنتي بعنوان نمونه به مسجد ابوذر اشاره مي كردند.
لذا دليل اينكه مسجد ابوذر يك مقداري پا گرفته و استوار و ثابت شده است به اين جهت است. من معتقدم كه مسجد بايستي از خود امام جماعت برنامه داشته باشد. به اينكه در فصول سال واعظ و گوينده دعوت كند و فقط آنها افاده كنند اكتفاء نكنند. بلكه خودش بايد برنامه داشته باشد.
من يكي از برنامه هايي كه بلافاصله بعد از پيروزي انقلاب تاكنون در مسجد داشته ام؛ اين است كه هر شب در حد توان خودم صحبت مي كنم. مقام معظم رهبري در حزب جمهوري كه فرموده بودند بايد در مساجد بر مطالب قرآن يك مروري باشد. براي تحقيق اين فرمان من از اول قرآن شروع كردم و الان سوره قصص هستم.
در هفته چهار شب جلسه قرآن برقرار است. همه بچه ها مي دانند. آن جلسه هم بين دو نماز مغرب و عشا هست. خواندن نماز كه تمام مي شود.
نه استخاره مي كنم. نه با كسي حرف مي زنم. با گفتن «بسم الله الرحمن الرحيم» بلافاصله ظرف يك ربع الي 17، 18 دقيقه، يك شب به مسائل احكام، يك شب به مسائل روز مي پردازيم و يك شب هم منبر دارم. معتقدم اگر عزيزان همت كنند و امام جماعت هايي را انتخاب كنند كه برنامه بگذارند و قوي و نيرومند باشند. تمام مشكلات مسجد حل مي شود. و اگر امام جماعت با مشابه برنامه هايي كه اشاره شد داشته باشد. ديگر مشكلي نداريم. هم عمران مسجد و هم آب و برق مسجد، درست مي شود. و كارهاي فرهنگي و معنوي آن اصلاح خواهد شد.
[ صفحه 195]
سركار خانم زعفراني:
بسم الله الرحمن الرحيم- و صلي الله علي رسول الله و ائمة المعصومين
با سلام به حضار محترم؛ همانطور كه مستحضر هستيد. نقش اساسي زن در ساختار فرهنگي اجتماع و در تعليم و تربيت، بعنوان ركن خانواده، موردنظر و تأييد همه دانشمندان، علما، و صاحب نظران هست. بنابراين اگر بخواهيم جامعه يي داشته باشيم كه در آن تربيت، تربيت ديني باشد. بايد زنان ما تحت تعاليم عاليه اسلام قرار بگيرند.
از طرفي زنان به عنوان عضو فعال در جامعه حضور دارند. و از صدر اسلام هم مشاهده مي شود كه در همه عرصه هاي مختلف سياسي، فرهنگي و اجتماعي حضور فعال داشتند.
زماني كه دعوت حضرت رسول اكرم (ص) پنهاني بود؛ و سه نفر نماز مي خواندند رسول اكرم (ص) مي ايستادند و سه نفر به ايشان اقتداء مي كردند كه يك نفر از ايشان، خانم حضرت زينب (س) و يك نفر ديگر خانم حضرت خديجه (س) بود. و نفر ديگر حضرت علي (ع) بود. و حضرت فاطمه زهرا (س) در مسجد خطبه خواندند و از ولايت دفاع كردند. حضرت زينب (س) هم اين طور. خطبه خواندند و راه حضرت امام حسين (ع) را ادامه داشتند. بنابراين همه به اين نتيجه رسيديم و رهبران ما توصيه كردند. كه بعد از اهميت به خانواده
[ صفحه 196]
خانم ها بايد در جامعه حضور فعال داشته باشند و اگر قرار است خانم ها در جامعه حضور داشته باشند، بايد در همه صحنه هاي سياسي، فرهنگي، علمي به فرهنگ و دستورات اسلام و تعاليم عاليه اسلام آشنا بشوند. و مكان آشنا شدن و بالا رفتن سطح آگاهي هاي زنان مساجد هست. ما جايي بهتر از مساجد نداريم. مسجد خانه اي كه متعلق به هيچ كس نيست و خانه خداست. مسجد، محيطي امن است دسترس در همه محلها قابل دسترس است. بنابراين حضور خانم ها در مساجد براي يادگيري احكام اسلام و دستورات و تعاليم عاليه اسلام لازم و ضروري است.
و از حضرت رسول اكرم (ص) حديث داريم كه مي فرمايد به زنان تان اجازه بدهيد كه به مساجد بروند. مسلما وقتي كه برنامه هايي در مساجد براي خانم ها باشد. اين ها همراه فرزندانشان به مساجد مي آيند و در نماز جماعت شركت مي كنند. و اين ها در پربارتر شدن نماز جماعت مؤثر است. بنابراين موانعي كه در سر راه هست، بايد برداشته شود و همه دست اندركاران كار مساجد بايد همكاري واقعي داشته باشند. و در اين زمينه برنامه ريزي و فعاليت بكنند. و ما مدتهاست اين كار را شروع كرديم. و شوراهاي فرهنگي در مساجد تشكيل شده و كلاسهايي گذاشته شده كه فرصت نيست؛ من توضيح بدهم. منتها بايد موانع از سر راه برداشته شود. يكي از مسائلي كه در مساجد هست. عدم جاذبه هست. بخصوص در رابطه با شبستان خانم ها. كه ان شاءا... بايد اين مدنظر باشد. شبستان خانم ها، هم از نظر كيفي و هم از نظر كمي، جاذبه لازم را ندارند. و گاهي هم دافعه دارند. از نظر نور، تهويه و حتي امكاناتي كه براي شبستان خانم ها گذاشته مي شود. اگر قرار است در شبستان آقايان فرش باشد، شبستان خانم ها
[ صفحه 197]
هم بايد فرش باشد. يا اگر قرار است نور خوب و تهويه خوب باشد. در شبستان خانم ها هم بايد باشد. هيچ فرقي ندارد. با توجه به اين كه خانم ها همراه فرزندانشان وارد مساجد مي شوند. و اگر اولين برخورد با اين فرزندان، برخورد مطلوب و خوشايند باشد، در روحيه او اثر خواهد گذاشت و يك فرد مذهبي بار مي آيد. و بالعكس. خداي نكرده، اين ديدار اوليه با مسجد و برخوردهايي كه در مساجد هست، اگر مطلوب و خوشايند نباشد، در روحيه اين فرد و كودكي كه همراه مادرش به مسجد آمده است اثر نامطلوب خواهد گذاشت و او ديگر مأنوس مسجد نخواهد شد.
و السلام عليكم و رحمةالله و بركاته
اشاره آقاي برادران: تا به حال به دو محور اشاره شد. يكي براي فعال كردن نقش زن و حضور زنان در مساجد چه كار بايد كرد؟ اين محوري است كه ان شاءا... همه تحقيق و بررسي كنند تا موانع برداشته شود. دوم محور امام جماعت كه در اين زمينه هم خيلي حرف است اما اجازه بدهيد محور بعدي را بحث كنيم. و سئوال اين است. الان ما هر كاري را در رابطه با مساجد بخواهيم بكنيم و لازم هم است اين است كه وضعيت فعلي مساجد و مشكلات اساسي مساجد را بشناسيم. يعني درد را خوب بشناسيم نه اينكه فقط بگوئيم مريض هستيم بلكه كاملا حدود و ثغور درد مشخص بشود.
سئوال: شما مشكلات بنيادي مساجد را در چه چيز خلاصه مي كنيد. و وضعيت فعلي مساجد را براي رسيدن به حد مطلوب چگونه ارزيابي مي فرمائيد.
[ صفحه 198]
پاسخ حجة الاسلام و المسلمين جناب آقاي تقي قرائتي:
بسم الله الرحمن الرحيم
گفتن دردها، با اين چند دقيقه درست نمي شود. اگر خواسته باشيم، بگوئيم؛ ميزگرد ما ميز دراز مي شود. آن هم به درازي همه ايران، چون كلا جايي كه مردم آن طوري كه از مساجد بايد استفاده كنند؛ نداريم (حالا شايد به صورت موردي پيدا بشود) به تعبير ديگر بايد بگوئيم كه چهار تا چرخ ماشين مسجد پنچر است هيچ ركني از اركان اربعه مسجد مانند پيش نماز يا بناي مسجد يا فرهنگ و مردم آن طوري كه اسلام فرموده است كامل نيست.
و ما مردم نمي دانيم از مسجد چه شري ديده ايم. آنقدر بحث مسجد را در آخر قرار مي دهيم، حتي در اجلاس آخرين ساعت، ساعت برگزاري ميزگرد مسجد است. اينجا من وظيفه خود مي دانم كه عرض كنم. با مذاكراتي كه ديروز انجام شد و سخنراناني كه واقعا خوب به ميدان آمدند. حق خيلي ها را بايد حفظ كرد من بالشخصه از خادم هاي خوب عذرخواهي مي كنم.
اگر به آنها توهين شده است. اصل هيأت امناء و بانيان است كه از زندگي شان گذشت كردند و مسجد را جزو آيينه خودشان كرده اند. از آنها هم تشكر مي كنم. كه فكر نكنند بگوئيم امناء و بانيان از مسجد بروند و ما بيائيم. اين يك چيزي است كه تجربه نشان داده است كه دارد خراب مي شود. و ما هم كه توي اين ميدان آمده ايم از ناچاري است! چون كسي نبوده دنبال مسجد برود و اسم باني اين كارهاي فرهنگي را هم نميدانم. همه مستحضريد اخوي ما هست. و هم
[ صفحه 199]
كاشاني است و مي گويد از مسجدها مي ترسم. چون از خدا دارد و خداياني. بعضي جاها، بعضي ها و يك عده يي اگر زورشان برسد؛ ادعاي خدايي هم مي كنند. لذا چندين سال است كه اين مسئله به تعويق افتاده و بنا شده است كه قرباني كار باشيم تا ان شاءا... راه باز بشود. و محورهايي كه بخواهيم روي آن بحث كنيم بسيار زياد است. قبل از انقلاب كه ما اين درد را حس كرديم و كنار كارمان، حتي در مسافرتها هم، به اين مسأله توجه كرديم. ديديم آن همانطور كه مرحوم علامه شهيد مرتضي مطهري مي فرمايد؛ اسلام دو تا مشكل دارد و اگر اين دو تا مشكل را نداشته باشد؛ اسلام جلو مي رود.
يكي خرافات و ديگري ادعاي مسلماني بعضي از مسلمان ها است!! سنت هاي غلطي كه توي مسجدها آمده و سنت هاي حسنه ايكه از توي مساجد رفته اين باعث شده است كه مردم از مساجد ببرند، و مسجدها رها بشوند با اينكه اساس زندگي ما، تولد انقلاب ما، اصلا شعار و شعور ما از مسجد هست. ما در روايت و فتواي علما داريم كه مرده دفن كردن در مساجد حرام است.
نماز ميت خواندن در مسجد كراهت دارد. و حال آن كه الان اكثر مساجدمان با ختم اداره مي شود. بعضي مرده داخل مسجد دفن نمي شود. بدتر از مرده دفن مي شود. كه فردا بنده و جنابعالي وقتي كه به مسجد نگاهمان مي خورد با خاطره ايكه از آنجا دارد. ختم و چهلم و سال است. و حال آنكه در كتابهاي علمايي داريم، مستحب است عقد و عروسي را در مسجد بخوانند. (نه جشن عروسي را). جايزه، هديه، جشن تكليف، مراسم سال تحويل، بايد در مسجد باشد.
از آن طرف در تاريخ هيچ امامي را نديديم، كه بعضي فواصل نمازها را مثل ما انجام دهند. حالا درست است كه قرار است اينجا ميزگردي باشد ولي
[ صفحه 200]
ظاهرا تبديل به مصاحبه مي شود.
به نظر من آنچه كه حضرت آقاي مطلبي در موفقيت شان داشت. نظم شان بوده است. يك آقايي مي گفت: يك كمي دير به مسجد رفتم آقايي از مسجد بيرون آمد و گفت من آمدم نمي خواهد به مسجد بروي. از مسجد بيرون نرو. گفت من براي پيش نماز عدالت را شرط مي دانم و كسي كه نامنظم به مسجد مي آيد به عدالتش شك دارم.
حاج آقا مطلبي پيشنماز موفقي است، به لحاظ اينكه منظم به مسجد مي رود. اما اينجا بايد يك كمي نشست و فكر كرد. خيلي خرده درد داريم. براي حفظ آبروي فقرا و براي اينكه خارجي ها نگويند ايران پر از فقير هست. كميته امداد تأسيس مي شود كه توي خيابان دست دراز و تكدي و فقر و گدايي نباشد. و حال آنكه مشكل مساجد ما (حالا نه همه آنها ولي بيشترشان) با تكدي و گدايي دارد حل مي شود. و حال آنكه مسجد جزو عائله ما است. و بعد بعضي ها مي آيند؛ مطرح مي كنند كه مساجد دولتي بشود. يا دولتي نشود. ما اينجا حرف داريم. و آن اين است اگر كشاورزي و دكانهاي عطاري و بقالي دولتي است، مسجد هم دولتي شود.
اداره كشاورزي به كشاورزان كود مي دهد. بيمه مي كند. محصولات كشاورزي را مي خرد و مي فروشد. آب آنها ارزان است. هزينه برقي كه با تلمبه استفاده مي كند از مصرف خانگي كمتر است. پس وقتي كه مي گوئيم مسجد دولتي، به اين اعتبار كه دولت حمايت بكند.
يك نفر مي خواهد مدرسه بسازد، نقشه، تيپ به او مي دهند. همه چيز دولت براي او آماده مي كند. آهن فوق العاده، مصالح و زمين هم بدون دردسر. اما تا به
[ صفحه 201]
حال نديديم يك نفر مسجدي را بدون دردسر بسازد. نه نقشه دارد نه رفيق و نه مهندس. و اينها دردهايي است كه ما به آنها مبتلا هستيم. و اگر خواسته باشيم مسجدها از ما شاكي نباشند. و ما آمرين مساجد باشيم بايد بسيج گونه اقدام كنيم و همه با هم، همان طور كه ديروز، جناب آقاي ابطحي رئيس دانشگاه آزاد گفت من خادمي يك مسجد را قبول مي كنم. وزراء و وكلا اگر مي خواهند كار بكنند به طور مباشرتي از خودشان مطرح بكنند. و از كار مساجد حمايت بكنند، تا مسجد جاذبه داشته و از آلايش ها دور باشد و جوان هاي ما به مسجدها جذب بشوند.
اشاره آقاي برادران: يكي از مشكلات ديگر مسجدها اين بوده است كه هيچ آمار و ارقامي از مسجدها در دست نبوده كه ما چقدر مسجد داريم؟ مساجد ما چقدر بنا و فضا دارند؟ از كجا مي شود شروع كرد؟
كه در اين زمينه شوراي انقلاب فرهنگي با هماهنگي دو سه وزارتخانه قدم بسيار خوبي برداشته است و پيگير مسئول اين مسئله و جناب آقاي مداح در كانون فرهنگي و هنري مساجد هستند، كه در اين زمينه اين مسئله را توضيح بفرمايند.
[ صفحه 202]
پاسخ جناب آقاي مداح:
بسم الله الرحمن الرحيم
قبل از اينكه خدمت برادران و خواهران اصل بحث را مطرح كنم. به هر حال بايد نعمت هايي خدايي را گفت. مي خواهم، عرض كنم كه اميدوارم اين حركتي كه جناب آقاي قرائتي آغاز كردند ان شاءا... برادران و خواهران ادامه بدهند. خانواده يي را در تهران مي شناسم كه پدر اين خانواده اهل نماز نبود. مادر اين خانواده اهل حجاب نبود. يك روز بچه اينها از مدرسه برمي گردد، بعد از اينكه نماز مي خواند به پدرش مي گويد، راستي تو چرا نماز نمي خواني؟ پدر او مي گويد تو كاري به كار من نداشته باش. تو كار خودت را بكن بچه اش مي گويد؛ نه تو بايد بگويي چرا نماز نمي خواني؟ الان دو سال از اين قضيه مي گذرد. سماجت هاي اين فرزند باعث شده است كه نماز خواندن در خانواده و كل فاميل هاي اين خانواده مطرح بشود. تمام اهل آن خانه اول وقت به نماز مي ايستند. و پدر نمازخوان شده و مادر با حجاب شده است. بخاطر كاري كه اين اجلاس ها كرده است و حركتي كه در آموزش و پرورش و جاهاي ديگر انجام شده است بسيار خوبست. بنده قبل از اينكه طرح شناسنامه مساجد را خدمت شما عرض كنم. بايد بگويم كه اگر نماز ستون دين هست؛ مسجد هم ستون جامعه اسلامي است.
اگر مي خواهيم ستون دين را حفظ بكنيم. بايد، ظرف و مكان اين ستون ديرينه كه آنجا اقامه ميشود، بايد حفظ بشود.
برادران و خواهران بايد توجه داشته باشند. اگر مي خواهند براي مساجد كاري انجام بشود؛ اين كار بايستي با اطلاعات دقيق بانيان صورت بگيرد.
[ صفحه 203]
مسلما اين كار بدون اطلاعات و آمار به نتيجه واقعي و حقيقي نخواهد رسيد.
برادران توجه دارند كه طرح آمار مساجد و شناسنامه مساجد انجام شد. البته برادر عزيز ما فرمودند، بنده اين كار را كردم. اينجا بايد از برادر عزيزمان جناب آقاي حجازي كه الان رايزن فرهنگي ايران در اتريش هستند، ذكر خيري بشود. اين كار در زمان ايشان آغاز شد و بخشي از اين كار در زمان ما پي گيري شد. برگه هايي را كه برادران بعنوان طرح آمار شناسنامه مساجد و اماكن مذهبي كشور بين شما تقسيم كرده اند، مسلما برادران دوست دارند؛ بدانند كه اين طرح در چه مرحله ايي است؟ كار اجرائي اين طرح تمام شده و الان در حال ورود به كامپيوتر است. و اما آن بررسيهاي اوليه اين نتيجه را داده است:
از نظر سرانه، مكان هاي مذهبي استانهاي يزد، و هرمزگان با يك مكان براي 277 نفر در رتبه اول و استانهاي تهران و يك استان ديگر، يك مكان براي هر 2000 نفر در مقام آخر قرار دارند. كه آقايان بايد تحليل كنند كه لابد افزايش و تراكم جمعيت در تهران، سبب شده است كه هر 2000 نفر، يك مكان مذهبي بيشتر نداشته باشند.
در كل كشور هر 704 نفر يك مكان مذهبي دارند. بيشترين تعداد مكان مذهبي را با 10065 مكان در استان خراسان داريم. و كمترين تعداد مكان مذهبي را با 330 مكان در استان ايلام داريم. البته اين كه مكان مذهبي را مي گوييم حدود 95 درصد از اين اماكن مسجد است. بقيه آن حسينيه، قدمگاه، زيارتگاه و امثال اين ها است.
يك آماري در سال 73 در سرشماري صنعت و معدن بدست، آمده است.....
اين برگه ها را كه در خدمت شما هست تفاوت سال 1375 با سال 1376 را
[ صفحه 204]
نشان ميدهد. البته اين آماري را كه ما داريم. سرشماري نفوس، سال 1370 مدنظر بوده است كه ان شاءا... در آبانماه 1375 قرار است سرشماري نفوس و مسكن انجام شود. در آن زمان ما آمار دقيق را خدمت شما ارائه خواهيم داد. در كليه استان ها درصد رشد مكان هاي مذهبي در مناطق روستايي بيشتر از مناطق شهري بوده است به جز استان هاي ايلام، چهارمحال بختياري، زنجان، كرمانشاه، مركزي كه رشد مناطق شهري اماكن مذهبي در اين شهرها بيشتر بوده است.
اين ها جاي تحليل دارند كه حالا به ما فرصت نمي دهند. به نظر ما افزايش مكان از سال 1373 تا 1375 با آماري كه در آن زمان براي صنعت و معدن گرفته شده است و با آماري كه امسال گرفتيم. در كل كشور 19 درصد بوده است. كه به نظر در عرض دو سال بعيد است كه 19 درصد رشد داشته باشيم. لابد آن زمان نتوانستند دقيقا تمام مكان هاي مذهبي را شناسايي بكنند. كل مكان هايي كه براي آنها شناسنامه تهيه شده است 79433 مكان است. كه شهري آنها 21000 و روستايي آنها 58000 مكان مي باشد. بيشتر فعاليت ما در مساجد كارهاي فرهنگي است در حال حاضر بيش از 750 كانون فرهنگي و هنري در مساجد كشور در حال فعاليت هستند. ان شاءا... در ادامه امسال خواهيم توانست كه 1200 كانون فرهنگي و هنري داشته باشيم.
در هفته كتاب سال گذشته 700 نمايشگاه در 700 مسجد داشتيم.
امسال ان شاءا...، 1000 نمايشگاه در 1000 مسجد خواهيم داشت.
مطالعه يي كه در تاريخ داشتيم؛ ديديم كه مساجد، بهترين كتابخانه ها را داشته اند.چون محل علم و دانش بوده است علم و دانش هم بدون
[ صفحه 205]
كتاب مقدور نيست. و تصميم گرفتيم مساجدي كه كتابخانه دارند. كتابخانه هايشان را بيشتر تجهيز كنيم.
مساجدي كه كتابخانه ندارند، در آنجا كتابخانه تأسيس كنيم. و در كنار مساجدي كه امكان تأسيس فروشگاه كتاب هست. حتما فروشگاههاي شكيل و پرمحتواي زنجيره ايي كتاب را تأسيس بنمائيم.
اشاره آقاي برادران به خلاصه ميزگرد: قدم اول- بررسي و تحقيق مشكلات موجود و فضايي كه بايد مساجد بايد داشته باشند هست. بعضي از مشكلات را جناب آقاي مداح با توجه به آمار و ارقام اشاره فرمودند. و حاج آقا مطلبي نيز به اين مشكل اشاره داشتند كه نقش امام جماعت در جامعه روشن است. و در يك كلمه اگر از مردم؛ بپرسند مسجد براي چه چيزي خوب است؟ شايد نتوانند بگويند، حفظ قدمت 1400 ساله مساجد، برنامه ريزي و مديريت حساب شده، جهت دهي به مساجد، عدم دخل و تصرف به اداره امور مساجد، ممانعت از تخريب بناي 1400 ساله مساجد بعنوان بناي مقدس از تأكيدات اين ميزگرد و نماز و مسجد مي باشد.
قدم هاي اساسي خوبي در زمينه تحقيقات برداشته شده است و از اجلاس نماز انتظارمان اين هست كه لطف كنند در اين زمينه تحقيقاتي را ارائه دهند و بيشتر تحقيقات در زمينه مشكلات موجود مساجد انجام شده است. و محورهاي ديگري است كه در اين رابطه امكان تحقيق هست.
[ صفحه 206]
«اختتاميه جلسه ميزگرد»
حاج آقا مطلبي:
حسن ختام جلسه ما با اين حديث پيامبر مي باشد، كه مي فرمايد: «يا اباذر كل جلوس في المسجد لغو الا ثلاثه، قرائة مصل او ذاكرلله تعالي او سائل عن علم» بنابراين پايگاه فرهنگي مي تواند، مسجد باشد. محل كسب علم و دانش مي باشد، و ان شاءالله ائمه محترم جماعات كه بايد در مساجد محور باشند.
ركن مساجد امام جماعت ها هستند. مقام معظم رهبري به ما فرمودند، كه ما در هر مسجدي، اگر براي پايگاه فرهنگي و امام جماعت اشكالي پيش بيايد پشتيبان امام جماعت هستيم. اصل هم همين هست.
ما تقاضا داريم كه ائمه محترم جماعت فرزندان رشيد خودشان را كه مشغول كارهاي فرهنگي و هنري هستند. ان شاءالله مورد حمايت خودشان قرار بدهند. حمايت هاي دولت را هم فراموش نكنيم. كه اگر بشود نمايندگان محترم مجلس شوراي اسلامي طرحي را به مجلس ببرند كه مساجد، لااقل موقع گرفتن انشعاب آب برق و گاز و تلفن، اين قدر با مشكل مالي رو به رو نباشند. زيرا وقتي مسجدي را ساختند و همه كارهايش را انجام داده اند؛ ولي وقتي كه مي خواهند انشعاب گاز بگيرند؛ مبلغ صد هزار تومان، دويست هزار تومان براي انشعاب گاز بايد پرداخت كنند. برادران وزارت نيرو آمادگي كمك دارند. فقط مشكل قانوني آن را نمايندگان محترم مجلس شوراي اسلامي حل كنند و به اين صورت مساجد
[ صفحه 207]
دولتي نمي شود. بلكه از حمايت هاي دولت، تا آنجائيكه در توان دولت هست بهره مند مي شوند.
و السلام عليكم و رحمة الله و بركاته
[ صفحه 208]