در متون فقهي اماميه و اهل سنت مباحث مختلف و متعددي پيرامون نماز جمعه مطرح شده است. برخي از آن، اصل حكم نماز جمعه و بعض ديگر كيفيت اقامه ي آن و برخي نيز مسائل و شرايط آن را بررسي و بيان مي كند.

از ميان مباحث مذكور، آن دسته كه در جهت تعيين حكم اقامه ي نماز جمعه بوده انتخاب و به نحو اختصار در اين فصل ذكر شده است. تنظيم مطالب فصل بدين ترتيب است كه در ابتداي هر بحث، آراء و استدلال فقهاي اماميه و سپس نظرات و فتاواي فقهاي اهل سنت بيان مي گردد، تا امكان تطبيق آراء و نظرات همه ي مذاهب اسلامي در نماز جمعه فراهم آيد.

مسائل اين فصل با توجه به گستردگي و تنوع مطالب و اهميت آن در سه باب و به ترتيب ذيل مورد بررسي قرار گرفته:

باب اول - آيا حضور يا اذن امام (سلطان عادل) در اقامه ي نماز جمعه شرط است يا خير؟

باب دوم - آيا نماز جمعه واجب عيني است؟ و آيا وجوب اقامه ي آن دليلي دارد؟

باب سوم - به فرض اشتراط نماز جمعه به حضور يا اذن امام، اقامه ي آن در



[ صفحه 58]



زمان غيبت چه حكمي دارد؟

علماي اماميه پيرامون عناوين ابواب مذكور، مباحث مفصل و سودمندي را ذكر كرده و در مقابل آن، علماي اهل سنت در اين ابواب بحث چنداني را بيان نكرده اند. بديهي است اين تفاوت به تبع اختلاف مباني اعتقادي و اصولي اماميه و اهل سنت در مسئله امامت و خلافت است.

و به همين لحاظ در مباحث هر باب، ابتدا مطالب اماميه با تفصيل لازم تبيين و در آخر، آراء اهل سنت جداگانه نگاشته شده است.



[ صفحه 59]