اكثر دانشمندان مسلمان، زمان فرض نماز جمعه را در ليلة الاسراء (شب معراج) دانسته اند. اقامه نشدن نماز جمعه در مكه (قبل از هجرت) يا بدان جهت بود كه افراد به تعدادي كه با حضور آنان نماز جمعه برپا مي شود، نمي رسيدند و يا آنكه اظهار و آشكار بودن از شعاير نماز جمعه است، حال آنكه رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم در مكه در حالت اخفا و پنهان بسر مي بردند.

در مقابل نظر مشهور، ابن حجر چنين گفته: احاديث صحيح دلالت دارند بر اينكه نماز جمعه در مدينه فرض شده است. براي رفع تعارض بين گفته ي ابن حجر و نظر مشهور در حاشيه اعانة الطالبين چنين نوشته شده:

مي توان سخن ابن حجر را اين گونه توجيه كرد كه «در مدينه فرض شده» يعني وجوب جمعه در مدينه بر آنها مستقر شده. زيرا عذري كه در مكه داشتند، در مدينه برطرف شده بود. به ديگر سخن، انجام نماز جمعه در مكه خواسته شد اما چون شرايط مهيا نبود و اين شرايط در مدينه فراهم آمد، پس گويا آنان در مدينه مأمور به برگزاري جمعه شدند. [1] .



[ صفحه 21]