قنوت
هر گنج سعادت كه خدا داد به حافظ
از يمن دعاي شب و ورد سحري بود.
«الهي دست باادب دراز است و پاي بي ادب، يا باسِطَ الْيَدَينِ بِالرَّحمة خُذْ
[ صفحه 52]
بِيَدي» [1] .
«نمازي كه با تدبر در معاني و بدون سهو و غفلت گزارده شود، انسان را روز به روز با معارف الهي آشناتر و به آن دلبسته تر مي سازد.»
«رهبر معظم انقلاب اسلامي آيت الله خامنه اي»
1- قنوت: فرمانبرداري از خداوند، ايستادن در نماز و دعا، خاموش بودن، باز ماندن از سخن راندن. [2] .
2- قنوت در لغت به معناي اطاعت همراه با خضوع است، چنانكه خداوند خطاب به حضرت مريم مي فرمايد: «يا مَرْيَمُ اْقْنُتي لِرَبِّكَ». «آل عمران / 43»
اما مراد از قنوت در نماز همان دعائي است كه در ركعت دوم هر نماز مي خوانيم، امام صادق عليه السلام در تفسير آيه ي «وَ تَبَتَّلْ اِلَيْهِ تَبْتيلا» مي فرمايد مراد از «تبتل» آن است كه در نماز دستها را به دعا بلند كنيم. تبتل در لغت به معناي قطع اميد از خداست. [3] .
3- قنوت: خضوع در اطاعت. [4] .
4- قنوت دست شستن از غير حق و اقبال تام به عز ربوبيت پيدا كردن است و كف خالي و سؤال به جانب غني مطلق دراز نمودن است و در اين حال انقطاع...
[ صفحه 53]
و از دنيا ياد كردن كمال نقصان و تمام خسران است. [5] .
5- بالا آوردن دستها به نشانه قنوت شايد علامت اين باشد كه خدايا با دست خالي آمده ايم و سلاحي جز دعا و گريه نداريم ما را كه سائل كوي توييم نااميد مگردان. شايد نشانه اين باشد كه دست در دامن الهي مي زنيم و مسئلت كنيم كه دستمان را بگيرد كه بي عنايتش اين راه طي نشود.
پاورقي
[1] الهي نامه / 11.
[2] ترجمه المنجد الطلاب.
[3] تفسير نماز / 162.
[4] الميزان / تفسير آيه 238 بقره.
[5] آداب الصلوة / 375.