يكي از ياران امام صادق عليه السلام از او سؤال كرد علّت و فلسفه نماز جماعت چيست؟

امام صادق عليه السلام فرمود:

«اِنَّما جُعِلَتْ الْجَماعَة وَالاِجْتِماعُ اِلي الصَّلاةِ لِكَيْ يُعْرَفَ مَنْ يُصَلِّي مِمَّنْ لا يُصَلَّي». [1] .

همانا نماز جماعت مقرر شد تا اين كه:

1- نمازگزار از بي نماز تشخيص داده شود.

2- افرادي كه به نمازشان اهميّت مي دهند با افرادي كه اهميّت نمي دهند مشخّص شود.

3- تميز دادن پاكان از ناپاكان.

4- اخيار از اشرار شناخته شوند، و خلاصه مركز تجمع مؤمنين مسجد است و مسجد محل شناخت و معيار خوبها از بدان است.

از امام رضا عليه السلام سؤال كردند: «چرا نماز جماعت از طرف خداوند تشريع شده است؟» امام عليه السلام فرمودند: «به خاطر چند مطلب مهمّ:

1- براي اين كه عبادت خداوند در محل ديد مردم قرار گيرد زيرا كه موجب اتمام حجّت مردم شرق و غرب خواهد شد.



[ صفحه 27]



2- براي اين كه منافقين و كساني كه نماز را سبك مي شمارند تحت تأثير عظمت و شكوه نماز قرار گيرند.

3- براي اين كه مسلمانها در حضور مردم گواهي دهند كه ما مسلمان هستيم و در مقابل خداي قادر و متعال همگي منظم و در صفوف هاي پيوسته سفيد و سياه، غني و فقير او را عبادت مي كنيم.

4- نماز جماعت درس تعاون و همكاري و كارهاي نيك ديگر را هم دربر دارد.» [2] .