يكي ديگر از نكات مهم در ديدگاه امام خميني (ره) درباره ي نماز، ارتباط انسانيت با نماز واقعي است، به گونه اي كه با توجه به آن، مسأله ي ميزان بودن نماز در رد يا قبولي ديگر اعمال به سادگي حل مي شود. حضرت امام (ره) معتقدند كه نماز با انسانيت، رابطه اي متقابل دارد. ايشان مي فرمايند:

مادامي كه انسان، صورت انسان و انسان صوري است، نماز او نيز نماز صوري و صورت نماز است و فايده ي آن نماز، فقط صحت اجزاي صوري فقهي است، در صورتي كه قيام به جميع اجزا و شرايط صحت آن كند، ولي مقبول درگاه و پسند خواطر نيست و اگر از مرتبه ي ظاهر به باطن و صورت به معني پي برد، تا هر مرتبه اي كه متحقق شود، نماز او حقيقت پيدا مي كند... پس مادامي كه نماز انسان، صورت نماز است و به مرتبه ي باطن و سر آن نرسيده، انسان متحقق نشده، انسان نيز صورت انسان است و حقيقت آن، متحقق نگرديده، پس ميزان در كمال انسانيت و حقيقت آن، عروج به معراج حقيقت و صعود به اوج كمال و وصول به باب الله با مرقاة نماز است. [1] .



[ صفحه 360]