منظور از اين عبارت آن نوع حركت دوراني است كه تكرار كننده را به مراتب نوافل فرايض و مقام محمود مي رساند. اگر بپذيريم «هنر به معناي عام و اصيل لفظ به معناي حكمت است. بدين معني هنرمند مسلمان وقتي به كار مي پردازد، بنا بر مراتب قرب در مرتبه قرب نوافل است و گاه از اين مرتبه



[ صفحه 225]



به مرتبه قرب فرايض مي رود. در اين مقام است كه از هنر به معني خاص مي گذرد و به مقام محمود ولايت مي رسد. بنابراين تكرار مضامين و صورتها همان رفتن به اصل است. هنرمند در اين مضامين از الگويي ازلي نه از صور محسوس بهره مي جويد، به نحوي كه گويا صور خيالي او به صور مثالي عالم ملكوت مي پيوندند [1] .»