برمبناي آنچه كه از لابلاي آيات قرآني و بيانات معصومين (عليهم السلام) استنباط مي شود عمده ترين فلسفه آفرينش انسان، مسير تكاملي او، بندگي خدا و رهائي از بندگي غير او مي باشد و شايستگي مقام خليفة الهي تنها با استعداد كمال پذيري او قابل توجيه است.

حضرت سجاد (عليه السلام) به دفعات، «عافيت» را با خصوصيات و جوانب گوناگون آن از خداي تعالي طلب نموده اند، با استناد به ادعيه حضرت (عليه السلام) و با برداشتي آزاد از آنها كه مسلما اين برداشت كامل نيست و جاي بحث و بررسي فراوان دارد، تعريف ذيل از سلامت ارائه مي شود:

سلامتي نعمتي است الهي كه موجب آسايش كامل جسمي، روحي و اجتماعي است و بايد بر سرتاسر وجود انسان گسترده باشد. انسان در دنيا و آخرت به آن نياز دارد و به علاوه بايد رشد يابد و پويا باشد. [1] .

در دين مبين اسلام، سلامتي به منزله فراهم آوردن عمري طولاني جهت رسيدن به هدف اصلي يعني كمال تلقي گرديده است. با توجه اينكه خلقت انسان بيهوده نيست و زندگي انسان هدفمند است لذا توجه به سلامتي ارزشمند و حفظ آن واجب است.

با تن و روح و روان سالم، امكان انجام بهتر و آسانتر عبادت فراهم مي گردد. در نظام ارزشهاي اسلامي، ارزش ارزشها در عبادت است، و در ميان اعمال عبادي، نماز برجستگي و درخشندگي



[ صفحه 14]



خاصي دارد و جلوه روشن عبادت و پرستش به حساب مي آيد.

نماز عاليترين وسيله راز و نياز خداست، بهترين وسيله ارتباط مستقيم بنده مخلص با مولا و پروردگار است. نماز خاصه مكتب اسلام و روشن گر راه مسلماني و نشان دهنده مسؤوليت ها، تكليف ها و نتيجه ها است.

عبادت موجب تقرب و تقرب موجب محبوبيت نزد خداست و انسان در اثر اين نزديكي قابليت عنايت خاص مي يابد و در اثر آن عنايت ها گوش، چشم و زبان او حقاني مي گردد، با قدرت الهي مي شنود، مي بيند و مي گويد.

از نقطه نظر ديگر فريضه نماز بعنوان يك فريضه ي الهي از منبع لايزال او، ضمن اينكه در اصل، وسيله قرب الهي و تكامل انسان محسوب مي گردد، هم چنين در تأمين و ارتقاي سلامت انسان نقش بسزايي دارد و بدين وسيله آدمي مسير تكاملي خويش را بخوبي مي تواند طي كند.