«عبادت» به معناي نوعي ارتباط خاص بين عبد و معبود است كه در قالب هاي خاصي انجام مي شود. اين قالب و شكل را شارع مقدس خود بيان كرده است. آن چه علاوه بر قالب و شكل عبادت بسيار مهم است، روح عبادت است، و در اين ميان، موضوع «حضور قلب در عبادات» از اهميت والايي برخوردار است و ما به حول و قوه ي الهي در اين مبحث به آن مي پردازيم.

بيش تر مردم در پي آن هستند تا بدانند كه حضور قلب در عبادت، به ويژه نماز چگونه حاصل مي شود؟ آيا ائمه ي معصومين عليهم السلام آن را بيان كرده اند؟ اين مشكل تقريبا عمومي است. نمازهاي ما، به راستي نماز نيست؛ يعني عبادت نيست، چراكه آثار آن در زندگي ما متجلي نمي شود. نماز چنان كه در قرآن شريف آمده بايد انسان را از كار زشت باز دارد:

(ان الصلاة تنهي عن الفحشاء و المنكر) [1] .



[ صفحه 16]



نماز - انسان را - از كار زشت و ناپسند بازمي دارد.

اما ما معمولا چنين اثري را در خود نمي بينيم، پس معلوم مي شود نماز ما، نماز نيست. البته بايد به همين نماز هم اهتمام ورزيد، وگرنه كافر مي شويم، اما همواره بايد در پي آن باشيم كه در وجود خود، شور و حالي ايجاد كنيم. به هر حال، اگر به آن چه در اين مجال بيان مي كنيم، عمل شود - كه بخش عمده ي آن برگرفته از كتاب شريف شرح چهل حديث مرحوم حضرت امام قدس سره است - ان شاء الله بسيار مفيد خواهد بود.