پيامبر صلي الله عليه و آله در برخوردهايي كوتاه و گذرا دل و جان تازه مسلمانان را با اسلام پيوند مي زد؛ به گونه اي كه اولين آرزوي برخي از آنان مانند عبدالله ذوالبجادين پس از مسلمان شدن، شهادت در راه خدا بود. [1] زيرا كار تبليغي آن حضرت در مسجد، سرشار از مايه هاي معنوي و روحاني بود. اين آميزه هاي الهي كساني را كه اندك زمينه اي براي هدايت داشتند، شيفته و شيداي اسلام مي نمود. بسياري از كساني كه براي آموختن قرآن و يا ديگر كارها به مسجد مي آمدند، با ديدن شيوه و روش پيامبر صلي الله عليه و آله، حقانيت و درستي اسلام را با فطرت خويش مي يافتند. برخي از آنان مانند جبير بن مطعم تنها با شنيدن آواي قرآن پيامبر صلي الله عليه و آله در مسجد هدايت مي شدند. [2] .

عدي بن حاتم نيز يكي ديگر از كساني است كه پس از ملاقات با پيامبر صلي الله عليه و آله در مسجد، كاملا تحت تأثير برخوردهاي عاطفي و انساني وي قرار گرفت و مسلمان



[ صفحه 161]



شد. [3] .

عمير بن وهب، در پي تحريكات صفوان بن امية براي كشتن پيامبر صلي الله عليه و آله با شمشير زهرآلود از مكه به مسجد النبي آمد. ولي تحت تأثير نفوذ معنوي پيامبر صلي الله عليه و آله مسلمان شد و به مكه بازگشت. [4] .

در حقيقت دامنه ي فعاليت هاي فرهنگي پيامبر صلي الله عليه و آله در مسجد، تنها به برگزاري مجالس سخنراني و تشكيل كلاس هاي آموزشي محدود نمي شد؛ بلكه جلوه هاي رفتاري پيامبر صلي الله عليه و آله بيش از هر چيز، مسجد را به كانون هدايت حق جويان، مبدل ساخته بود.