بي گمان فضايل آمد و شد به مسجد نصيب كساني خواهد شد كه با انگيزه اي الهي اين كار را انجام دهند. رفت و آمد به مسجد با انگيزه هاي ناسالم نه تنها ثواب و فضيلتي ندارد؛ بلكه چه بسا ديگر كارهاي نيك انسان را نيز تباه سازد. در حديثي از امام باقر يا صادق عليهماالسلام آمده است:

«دو نفر وارد مسجد شدند؛ يكي عابد و ديگري فاسق بود. در وقت بيرون آمدن از مسجد، فاسق از صديقان شد و عابد از فاسقان؛ زيرا عابد براي خودنمايي و نشان دان عبادت خود به ديگران به مسجد آمده بود و پيوسته در همين فكر بود. در حالي كه شخص فاسق، پيوسته نسبت به فسق و گناه خويش پشيمان بود و از خداوند درخواست آمرزش مي كرد.» [1] .

پس ميزان در بهره وري انسان از مسجد، همانا قصد و انگيزه ي اوست. طبيعي است هر اندازه انگيزه و نيت مؤمن در رفت و آمد به مسجد والاتر باشد، پاداش او نيز برتر و ارجمندتر است. در حديثي از پيامبر صلي الله عليه و آله آمده است:

«بهره ي هر كسي از مسجد، همان چيزي است كه به انگيزه ي دستيابي به آن به مسجد مي آيد.» [2] .

انگيزه هاي افراد در رفت و آمد به مسجد، متفاوت است. گروهي براي به دست آوردن ثواب و پاداش هاي اخروي به مسجد رو مي آورند. جمعي در اين كار، بزرگداشت شعاير الهي را در نظر دارند. برخي به نماز كه ستون اصلي خيمه ي دين است توجه دارند و دوست دارند اين فرمان الهي هر چه با شكوهتر، پرمحتواتر و همگون تر با سنت پيامبر صلي الله عليه و آله بر پا شود. برخي نيز تنها از آن رو كه حضور در مسجد رضايت و خشنودي خداوند را در پي دارد، به مسجد مي شتابند. قصد و نيت اينان



[ صفحه 43]



والاتر و جايگاهشان نزد خدا ارجمندتر است. خداوند متعال در قرآن كريم پس از شمارش نعمت هايي كه در سراي ديگر براي مؤمنان فراهم نموده، رضايت خويش از بندگان را از همه ي آن عطاياي گرانقدر برتر دانسته و آن را «فوز عظيم» شمرده است. [3] .

اميرالمؤمنين عليه السلام كه همه ي وجود خويش را در برابر به دست آوردن رضايت و خشنودي خداوند فروخته است، [4] به پيروان خويش مي آموزد كه براي رضاي خدا در مسجد حضور يابند. در حديثي از آن حضرت آمده است:

«براي من نشستن در مسجد از نشستن در بهشت برتر است؛ زيرا نشستن در بهشت رضايت نفسم را به دنبال دارد؛ حال آن كه نشستن در مسجد مايه ي رضايت و خشنودي پروردگار است.» [5] .