واژه ي «مسجد» يادآور سجده و كرنش است كه زيباترين شكل و شيوه ي پرستش و بندگي است. مسجد، خانه ي خدا و مجلس پيامبران بزرگ و خانه ي همه ي پارسايان است. خداجويان در اين خانه ي فرخنده كه خداوند آن را بزرگ داشته و همگان را به بزرگداشت آن فرمان داده، گرد مي آيند و به بارگاه قرب محبوب خويش راه مي يابند.

مسجد، مركز پرستش خالصانه و توحيد ناب است. سروش اذان - كه فريادگر توحيد و رسالت و ولايت است - از مساجد طنين مي افكند. اين آواي دلكش همه روزه، جان و دل خداپرستان را صفايي نو مي بخشد و عطر دل انگيز معنويت را نه تنها در بزم خاك نشينان كه تا بلنداي عرش خدا و ساكنان آن مي پراكند.

خداجويان با شنيدن آواي اذان، خود را به زينت «اخلاص» مي آرايند و براي پرستش و بندگي به كوي دوست مي شتابند. در آن خانه ي با صفا از دغدغه هاي مادي و گرايش به دنيا فاصله مي گيرند، زنگار غفلت ها را به آب پاك توحيد مي شويند و به گوهر انس و الفت با صاحبخانه دست مي يابند. در نگاه آنان مسجد بارگاه خاص خدا و زائرسرا و ضيافتكده ي اوست. ميهمانسرايي است كه ميزبان در آنجا خداست و دست پر لطف و نوازش او جان و دل ميهمانان را مي نوازد.

مسجد، محفل انس و جايگاه حضور جوانمردان و غيرتمندان و برگزيدگان و نخبگان است. مسجد، پايگاه تجمع دلسوزان دين است؛ آنان كه چون حرام خدا، حلال شمرده شود و كج روان و كج انديشان، دين خداي را دگرگون جلوه دهند، پرچم امر به معروف و نهي از منكر را برمي افرازند و از سر سوز و غيرت ديني



[ صفحه 15]



بر گمراهان و گمراه كنندگان مي آشوبند.

خداجويان و حق طلبان، گوهر گرانبهاي آشنايي با دين را در مسجد به چنگ مي آورند. علوم اسلامي از فقه و حديث و تفسير و عرفان گرفته تا تاريخ و مسايل اجتماعي - سياسي در مساجد به مسلمانان آموزش داده مي شود.

مسلمانان در مسجد پيوستگي و همبستگي خود را به نمايش مي گذارند. در آنجا به رايزني و مشورت پيرامون مسايل مهم اجتماعي و سياسي مي پردازند. روح وحدت و تعاون اجتماعي را در خانه ي توحيد استوار مي سازند و از عدالت و ديگر ارزش هاي اسلامي پاسداري مي كنند.

در بحران هاي نظامي اين مسجد است كه پايگاه تجمع و تشكل سربازان موحد و خداجوست. مسجد، پناهگاه پاسداران امنيت جامعه و پشتيبان فعال جبهه هاست.

با اين همه، قدر و منزلت و جايگاه والاي مسجد ناشناخته است. چه بسيارند آنان كه از سر غفلت و ناآگاهي خود را از اين خوان گسترده و چشمه ي جوشان هدايت محروم نموده اند. از اين رو بر مبلغان اسلامي لازم است مسلمانان را با ابعاد گوناگون مسجد آشنا سازند و پرتو نور عشق به مسجد را در دل هاي آنان پر فروغ كنند.

نوشتار حاضر - كه گامي كوتاه در راستاي تبيين جايگاه مسجد است - شامل هشت فصل است: در فصل اول، فضايل مسجد و آثار سازنده ي رفت و آمد به خانه ي خدا مورد بحث قرار گرفته است. فصل دوم به تعمير و آباداني مسجد، مديريت مسجد و ويژگي هاي متوليان آن پرداخته است. در فصل سوم مباحثي پيرامون معماري مسجد مطرح شده و فصل چهارم به بيان احكام و آداب مسجد اختصاص يافته است. در فصل هاي پنجم تا هشتم، به ترتيب ابعاد عبادي، فرهنگي، نظامي و سياسي مسجد مورد بحث قرار گرفته و خاتمه ي كتاب به طرح مطالبي پيرامون «مسجد ضرار» پرداخته است.

اميد مي رود خوانندگان گرامي با ديده ي خطاپوشي در آن بنگرند و با يادآوري نقص ها و كاستي ها نويسنده را قرين منت خويش نمايند.

مؤلف



[ صفحه 19]