1- هر گاه كه شب از خواب بيدار شوي، اول چيزي كه سزاوار است به عمل آوري، آن است كه سجده كني پروردگار عالميان را، در روايت آمده است كه رسول خدا (ص) هرگاه از خواب بيدار مي شدند، سجده مي كردند. سپس اين دعا را بخوان:

«الحمد لله الذي احيائي بعد ما اماتني و اليه النشور والحمد لله الذي رد علي روحي لاحمده واعبده.»

سپاس خدايي را كه زنده ام ساخت، پس از آنكه مرا ميرانده بود و حشر و نشر به سوي اوست. سپاس خدايي را كه روحم را به من باز گرداند تا سپاسش گويم و پرستشش نمايم.

2- وقتي كه از اين سجده سر برداشتي و برخاستي، بگو:

«اللهم اعني علي هول المطلع و وسع علي المضجع و ارزقني خير ما بعد الموت.»

پروردگارا! مرا بر هراس و ترس كيفر آن جهان ياري كن و گور مرا فراخ ساز و نيكي آنچه پس از مرگ من باشد، روزي من فرما.

3- بعد از آن، آيات پنجگانه ي آخر سوره ي مباركه ي آل عمران را بخوان: «ان في خلق السموات و الارض...» (آيات 190 تا 194)

4- هرگاه وضو ساختي و متعطر شدي، رو به قبله بنشين و اين دعا را كه منسوب است به سيد الساجدين امام زين العابدين (ع) كه آن حضرت در نصف شب به خواندن آن تبرك مي جسته اند، بخوان:



[ صفحه 131]



«الهي غارت نجوم سمائك، و نامت عيون انامك، و هدأت اصوات عبادك و انعامك، و غلقت الملوك عليها ابوابها، و طاف عليها حراسها، و احتجبوا عمن يسألهم حاجة، او ينتجع منهم فائدة، و انت الهي حي قيوم، لا تأخذك سنة و لا نوم، و لا يشغلك شي ء عن شي ء، ابواب سمائك لمن دعاك مفتحات، و خزائنك غير مغلقات، وابواب رحمتك غير محجوبات، و فوائدك لمن سألك غير محظورات، بل هي مبذولات.»

خداي من! ستارگان آسمانت فرورفته، و ديده هاي خلقت فروخفته، و صداهاي بندگان و چهارپايانت خاموش شده، و پادشاهان درها را به روي خود بسته، و نگهبانان در گرد آن درها به حفاظت مشغول، و خودشان را از كسي كه حاجتي از آنان خواهد يا احساني طلبد، محجوب داشته اند، و تنها تو - الها - زنده و پاينده اي كه چرت و خواب فرايت نگيرد، و هيچ چيز تو را از چيز ديگر سرگرم نسازد، درهاي آسمانت براي دعا كنندگان باز است، و خزائنت نبسته، و درهاي رحمتت نپوشيده، و احسانهاي تو براي آن كس كه از تو درخواست كند ممنوع نيست، بلكه همه مبذول و در دسترس است.

«الهي انت الكريم الذي لا ترد سائلاً من المؤمنين سألك، و لا تحتجب عن احد منهم ارادك، لا و عزتك و جلالك، و لا تختزل حوائجهم دونك، و لا يقضيها احد غيرك.»

خداي من! تو همان كريمي هستي كه هيچ درخواست كننده اي از مؤمنان را كه به تو رو انداخته، از بارگاهت دور نسازي، و از هيچ



[ صفحه 132]



كدام آنها كه قصد تو كرده، خود را پوشيده نداري؛ نه، به عزت و جلالت سوگند كه حوايج آنان در پيشگاه تو به تعويق نيفتد، و كسي جز تو به برآوردنش دست نيازد.

«اللهم و قد تراني و وقوفي و ذل مقامي بين يديك، تعلم سريرتي، و تطلع علي ما في قلبي، و ما يصلح به امر آخرتي و دنياي.»

خداوندا! تو، من و ايستادن و خواري ام را در پيشگاه خودت مي بيني، و راز دروني ام را مي داني، و از آنچه در دل دارم، و از آنچه كه صلاح كار دنيا و آخرتم بدان بسته است آگاهي.

«اللهم ان ذكر الموت و اهوال المطلع و الوقوف بين يديكي نغصني معطمي و مشربي، و اغصني بريقي، و اقلقني عن وسادتي، و منعني رقادي، كيف ينام من يخاف ملك الموت في طوارق الليل و طوارق النهار؟ بل كيف ينام العاقل و ملك الموت لا ينام لا بالليل و لا بالنهار، و يطلب روحه بالبيات و في آناء الساعات؟!»

پروردگارا! ياد كردن مرگ و ترس از حوادث پس از آن و ايستادن در پيشگاهت طعام و شراب را ناگوارم ساخته است و آب دهانم را گلوگيرم نموده، و از بسترم بركنده و از خوابم بازداشته؛ چگونه بخوابد آن كس كه از ورود فرشته ي مرگ در پيشامدهاي شبانه روز مي هراسد، بلكه چگونه عاقل به خواب رود با آنكه فرشته ي مرگ در شب و روز خواب ندارد و روح او را در شبانگاه و در همه ي لحظات دنبال مي كند؟!



[ صفحه 133]



5- امام زين العابدين (ع) بعد از خواندن اين دعا سجده مي كرده اند و رخساره ي مبارك خود را بر خاك گذاشته، مي گفته اند:

«أسألك الروح و الراحة عند الموت، و العفو عني حين القاك.»

رحمت و راحتي به وقت مرگ و آمرزشم را به وقت ديدارت از تو خواستارم.

6- آن حضرت قبل از نماز شب، دو ركعت نماز مي گزارده اند، و در ركعت اول آن بعد از حمد، «قل هو الله احد» مي خوانده اند، و در ركعت دوم «قل يا ايها الكافرون». و بعد از آن دستهاي مبارك را به جهت تكبير گفتن برمي داشته دعا مي خوانده اند.

7- پس هرگاه توفيق گزاردن اين دو ركعت را يابي و آن را به جاي آري، بهتر و خوشتر آن است كه تبرك جويي به خواندن اين دعايي كه رئيس المحدثين در كتاب «امالي» از ابي درداء - رضي الله عنه - روايت كرده است كه او شنيده است كه امام المتقين اميرالمؤمنين (ع) در ميانه ي شب اين دعا را مي خوانده اند:

«الهي كم من موبقة حلمت عن مقابلتها بنقمتك، و كم من جريرة تكرمت عن كشفها بكرمك. الهي ان طال في عصيانك عمري، و عظم في الصحف ذنبي، فما انا مؤمل غير غفرانك، و لا انا براج غير رضوانك.»

خداي من! چه گناهان تباه سازي كه از مقابله به كيفر كردن آنها صرف نظر كردي، و چه جرمهايي كه از مكشوف ساختن آنها به كرم خود رو گرداندي. خداي من گرچه عمرم در عصيان تو به درازا كشيده، و



[ صفحه 134]



گناهم در صحائف اعمال بزرگ نموده، ولي من جز آمرزش تو را آرزومند نبوده، و جز به خشنودي تو اميدوار نباشم.

«الهي افكر في عفوك فتهون علي خطيئتي، ثم اذكر العظيم من اخذك فتعظم علي بليتي. آه ان انا قرأت في الصحف سيئة انا ناسيها و انت محصيها فتقول خذوه، فياله من مأخوذ لاتنجيه عشيرته، و لا تنفعه قبيلته، آه من نار تنضج الاكباد والكلي، آه من نار نزاعة للشوي، آه من غمرة من لهبات لظي.»

خداي من! به بخشايشت مي انديشم، پس گناهم در نظرم سبك جلوه مي كند، سپس به ياد كيفر بزرگت مي افتم پس گرفتاريم بر من بزرگ مي آيد، آه اگر در نامه ي عملم گناهي را بخوانم كه خود فراموش نموده ولي تو به حسابش آورده اي، پس بگويي: بگيريدش، آه چه گرفتاري كه اقوامش قادر بر نجاتش نباشند، و فاميل سودي به حالش نبخشند، آه از آتشي كه جگرها و كليه ها را بپزد، آه از آتشي كه پوست سر را بركند، آه از پوششي از شعله هاي آتش سوزان.

8- پس هرگاه اراده نمايي كه شروع در نماز شب كني، سزاوار آن است كه اين دعا را بخواني:

«اللهم اني اتوجه اليك بنبيك نبي الرحمة و آله، و أقدمهم بين يدي حوائجي، فاجعلني بهم وجيهاً في الدنيا و الآخرة و من المقربين، اللهم ارحمني بهم، و لا تعذبني بهم، واهدني بهم، و لا تضلني بهم، وارزقني بهم، و لا تحرمني بهم، واقض لي حوائج الدنيا و الآخرة، انك علي كل شي ء قدير، و بكل شي ء عليم.»



[ صفحه 135]



خداوندا! من به پيامبرت، پيامبر رحمت و خاندان او به تو رو مي آورم و آنان را در پيش حوائجم وامي دارم، پس به حق آنان مرا در دنيا و آخرت آبرومند و از مقربان گردان. خداوندا به حق آنان مرا رحمت فرست و عذابم مكن، و به حق آنان هدايتم نما و گمراهم مساز، و به حق آنان روزيم ده و محرومم مدار، و حوائج دنيا و آخرتم را برآور كه تو بر هر چيز توانايي و به همه چيز دانا.