از مولي فيض كاشاني:

نماز، بهترين طاعات و فاضل ترين [1] عبادات است، چنان كه در حديث نبوي وارد شده، (نماز) ستون دين است: اگر مقبول شد، همه عبادات مقبول است و اگر مردود گشت، همه آنها مردود است و چون مقصد اصلي - از نماز - ياد حق تعالي است و تجديد عهد با او و ثناي او، از روي مسكنت و خشوع و سئوال مهمات از او - به ابتهال [2] و خضوع [3] - پس هر آينه، بنده را ناچار است از حاضر ساختن دل در آن، و فهميدن آنچه مي گويد به زبان...

نيز، در حديث نبوي است كه نيست هر بنده اي را از نماز او اثري و ثمري، مگر آنچه كه فهميده است از آن، و دل با خود داشته در آن، و به روايت صحيح از حضرت امام محمد باقر (عليه السلام) منقول است كه همانا، بالا برده مي شود - از نماز بندگان - همه آن و نيمه آن، سه يك آن و چهار يك آن - يا اندك آن - و بالا برده نمي شود از (نماز)، مگر آنچه را كه (نمازگزار) روي



[ صفحه 23]



دل به آن داشته است!

در حديث ديگر وارد شده است كه هر كه نماز گزارد - و در آن با نفس خود سخني نگويد - از امور دنيا - يعني جز به امر نماز نينديشد، و از علائق دنيوي در خاطر نگذراند - چون از آن نماز فارغ شود ميانه او و حق تعالي گناهي نماند... (مگر آن كه آمرزيده شود).

و چون اذكار نماز، به زبان عربي است و بسياري از ابناء عجم - بلكه عرب هم - از درك مفاهيم آن عاجزند، به خاطر اين ضعيف (محسن بن مرتضي الكاشاني) رسيد كه آن را به زبان فارسي، ترجمه نمايد و بعضي آداب و فوائد نيز بر آن بيفزايد، شايد كه جمعي از مؤمنان از آن بهره مند گردند و اين فقير بي بضاعت را در اوقات حضور دل، به دعاي خير ياد كنند. [4] .



تو كه كيميا فروشي نظري به قلب ما كن

كه بضاعتي نداريم و فكنده ايم دامي



پس ساعتي چند از اوقات را صرف اين مهم نمود و اين هشت (در) را - كه به منزله درهاي هشتگانه بهشت است [5] - بر روي طالبان گشود و به (ترجمة الصلوة) موسوم نمود و بالله التوفيق.



[ صفحه 24]