نماز از ديدگاه ماترياليسمي


ماترياليست ها جمله ي «و يقيمون الصّلوة» را اين طور تفسير كرده اند:

«آنان براي تحقّق ايمان خود، آن پيوستگي را كه در زبان مذاهب، نماز خوانده مي شود برپاي مي دارند».

آنگاه چنين گفته اند:

«اين نشانه ي تنگ نظري و محدودنگري مفسرين و مترجمين است كه كلماتي از



[ صفحه 220]



اين قبيل را از معناي عام خود بازداشته و محدود و محصور ساخته اند، زيرا معني «صلوة» از نظر لغوي نماز نيست. نماز شكل خارجي اين پيوستگي و ارتباط بين عناصر انقلابي همراه و نمودهاي برتر و قوانين حاكم بر آفرينش است... قرآن با انتخاب اين كلمه به يكي ديگر از اصول كلي در همه ي انقلابات، چه توحيدي و چه غير توحيدي، توجه كرده، منتها در انقلاب توحيدي، اين اصول به نحو جالب تري خودنمايي مي كند كه به روزگار غيب انقلاب، بايد بين عناصر انقلابي پيوستگي، چه از نظر فكري و ايدئولوژيكي و چه از نظر عملي و پايگاههاي انقلابي و نحوه ي اجراي تاكتيكها، حكمفرما باشد... ديدگاه باز كادر رهبري حزب توحيدي نه تنها لازمه ي ايمان به غيب [1] را برپاي داشتن اين پيوند رابطه و مستحكم تر ساختن هر چه بيشتر آن مي داند، بلكه مي خواهد اين رابطه از سطح عناصر انقلابي مؤمن نسبت به يكديگر برتر آمده و در سطح آفرينش در رابطه ي خداوند و همه ي قواي وجود مطرح گردد و

به صورت نماز، صورت خارجي يابد».

پاسخ:

اولا در كدام لغت و كدام تاريخ، نماز (صلوة) به معني پيوستگي ميان اعضاي يك حزب يا پيوستگي به طور مطلق آمده است؟ ثانيا مگر قرآن پيوستگي ميان اهل ايمان (حزب الله) را صريحا توصيه و تأكيد نكرده است؟:

«وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّهِ جَميعاً و لا تَفَرَّقُوا». [2] .

«همه با يكديگر به ريسمان الهي چنگ بزنيد و از يكديگر جدا مباشيد».

اكنون چه ضرورتي هست كه هر جا نام «صلوة» آمده آن را به معني پيوستگي عناصر انقلابي بگيريم و نماز معهود را به عنوان صورت عيني اين پيوستگي در رابطه با كل هستي به حساب آوريم؟ ثالثا اين كه مي گويند «به روزگار غيب انقلاب،



[ صفحه 221]



بايد بين عناصر انقلابي نوعي پيوستگي... باشد» مفهومش اين است كه در روزگار شهادت انقلاب، دستور «اَقيمُوا الصَّلوة» [3] بلاموضوع است، همچنانكه نظير اين را در مورد جمله ي «وَ مِمّا رَزَقْناهُم يُنْفِقُون» گفته اند. آيا مسلمانان صدر اسلام در دوره ي مدينه، كه دوره ي به اصطلاح شهادت انقلاب بود، دستور «اقيموا الصلوة» و دستور «و مما رزقناهم ينفقون» را اجرا نمي كردند؟!

از آنها مي پرسيم آيا از نظر قرآن، پيوستگي عناصر مؤمن، مولود و تابع وابستگي انسان با خداست يا وابستگي انسان با خدا تابع و مولود و مظهر وابستگي عناصر مؤمن انقلابي است؟ آيا نماز معهود مسلمانان صورت خارجي پيوستگي مؤمنان است يا پيوستگي مؤمنان در حكم صورت اجتماعي پيوستگي مؤمنان با خداست؟ [4] .


پاورقي

[1] غيب انقلاب.

[2] سوره آل عمران، آيه ي 103.

[3] سوره حج، آيه ي 78.

[4] ماترياليسم در ايران، ص 466.


بازگشت