مي فرمايد: نماز واقعي، حصن حصيني است كه بر پا دارندگانش را از درافتادن به گنداب گناه- كه گاه آدمي را تا مادون حيوانيت و حضيض ذلت، پايين مي كشد- حفظ مي كند؛ چنان كه قرآن كريم فرموده است:

«ان الصلوة تنهي عن الفحشاء و المنكر» [1] به درستي كه نماز، آدمي را از دست يازيدن به گناه و فحشاء باز مي دارد.



چون وقت نماز مي شود، بانگ سروش

از عرش رسد، آدميان را، در گوش



كاين آتش عصيان، كه برافروخته ايد

بايد به نماز عشق، گردد خاموش [2] .





[ صفحه 88]



مي گويم: با اين وصف نبايد نماز بي تأثير را، نماز انگاشت.

- آري، نمازي كه آدمي را از انجام محرمات و كارهاي زشت و ناپسند، باز ندارد و به تعبير بهتر، توأم با نافرماني خداي تعالي باشد، نماز نيست، بلكه عبادتي بي محتوا است كه از ارزش و فضيلت، بي بهره باشد؛ چرا كه نماز، ستون دين است و حقيقت اديان- خاصه اسلام- تسليم بودن محض در برابر اوامر حضرت باري تعالي است؛ پس اگر اين مهم نباشد، سقفي نخواهد بود تا ستوني بخواهد آن را افراشته، نگاه دارد.

- آيا ميان قبولي نماز مصلي و پرهيز وي از معاصي، رابطه ي مستقيمي وجود دارد؟

- آري، چنان كه امام صادق (ع) فرمود: «هر كس مي خواهد بداند نمازش پذيرفته شده يا نه، ببيند آيا نمازش او را از گناه و زشتي، باز داشته يا نه؟ پس به هر قدر، كه نمازش او را از معصيت، باز داشته، به همان اندازه نمازش قبول شده است.» [3] .

حكايت

خداي سبحان به حضرت داوود (ع) فرمود: چه بسا عبدي كه نماز مي خواند و من آن نماز را به صورتش مي زنم و بين خود و صدايش حجاب قرار مي دهم؛ مي داني چنين عبدي كيست؟ اي داوود! آن نمازگزار، كسي است كه به ناموس مردم مؤمن، زياد با ديده ي گناه مي كند و به خودش مي گويد: اگر صاحب قدرتي شدم، گردن مردم را مي زنم؛ آن هم به ستم! [4] .



[ صفحه 89]