پس از استعاذه از مكر و تسلط شيطان به سوي حق تعالي، آنگاه از خداوند در همه ي امور، ياري بجويد و اميدش را از غير او ببرد و راستي با چنين قصدي بگويد: بسم الله الرحمن الرحيم؛ يعني به نام خداوندي كه بسيار بخشنده است بر خلق خود در دنيا به افاضه ي وجود و حيات و ارزاق و ساير نعمتها تا به وسيله ي آن معرفتي حاصل نمايند و به پرستش او سرگرم شوند و نيك بخشاينده است بر بندگان در آخرت به مغفرت و رساندنشان به روضه ي جنات و مقام قرب.

پس به راستي از چنين خداوندي بخشنده و مهربان ياري جويد و از غير او قطع اميد و طمع نمايد.

سپس در نعمتهاي ظاهري و باطني تدبر نمايد كه همه از منعم حقيقي است كه بدون استحقاق و مطالبه كردن، به همه عنايت مي فرمايد و از آنان عوض نمي خواهد؛ پس سزاوار حمد و ستايش جز خداوند عوالم ملك و ملكوت نمي باشد و راستي «الحمدلله رب العالمين» هر ثناي جميل و وصف جليل كه از ازل تا ابد هست و خواهد بود ويژه ي خداوند است كه موصوف است به همه ي اسماي حسني و صفات عليا كه



[ صفحه 94]



از آن جمله قدرت تام اوست بر اصول نعمتها و ايجاد آنها و پديد آوردن جميع ممكنات و اصلاح كارهاي ايشان.

سپس در آثار لطف و كرم دنيوي و اخروي حق تعالي تدبر نمايد كه هر چه بندگان به آن نيازمند بودند، براي اصلاح دنيا و آخرتشان ايجاد فرموده بدون اين كه آنان استحقاق داشته باشند، پس با حالت رجا به رحمت واسعه اش بگويد: «الرحمن الرحيم» آن خداوندي كه بخشنده ي نعمت بر آفريدگان است و درگذرنده از گنهكاران.

از رحمت بي پايان اوست كه زيادتي گناه گنهكاران و سركشي طاغيان سبب نمي شود كه نعمتهايش را از آنان سلب فرمايد بلكه نعمت خود را بر آنان مستدام مي دارد و اگر پشيمان شوند و رو به او آورند، مي پذيرد.