از سخنان گفته شده معلوم گرديد كه پيدا نشدن حضور قلب در نماز، قسمت عمده اش به خاطر بي اعتنايي به آخرت و اسباب نجات از خطرات آن است.

اگر هر كدام از ما جايي از خانه اي كه در آن زندگي مي كنيم خراب شود يا اتاقي كه در آن به سر مي بريم فرش نداشته باشد، راحت نداريم و تمام همتمان اين است كه نواقص خانه و فرش را برطرف نماييم؛ اما نسبت به آخرت چنان مسامحه مي نماييم مثل كسي كه در آن شك دارد



[ صفحه 68]



و به عفو و كرم خدا خودمان را مغرور كرده ايم؛ مثل كسي كه از قرآن، فهمي حاصل ننموده است در حالي كه قرآن مي فرمايد:

«نيست براي انسان مگر آنچه كوشيده است و نتيجه ي كوشش خود را به زودي مي بيند». [1] .

و چون بنابر اختصار است، به همين مقدار اكتفا شد.