گفتيم كه آدمي براي مبدأ و معادشناسي آفريده شده است و راستي كه شناختن خداوند، سرمايه ي سعادت انسان است و از راه خودشناسي، اين مهم حاصل مي گردد. و حديث معروف را همه شنيده ايد كه مي فرمايد:

«هر كس خود را شناخت، خداي خود را شناخته است». [1] .

به شرح اين مطلب توجه بفرماييد؛ البته به طور اختصار:

حتما بايد آدمي اين انديشه را دنبال نمايد كه ساليان پيش نبوده است و نام و نشاني نداشته است. قرآن مجيد هم اين مطلب را در نخستين آيه از سوره ي دهر به طور استفهام عنوان مي فرمايد كه انسان در آن انديشه كند و پاسخش را كه خيلي واضح است، از ياد نبرد، مي فرمايد:

«آيا بر انسان روزگاري گذشت كه چيز ياد آورده شده نباشد؟». [2] .

بديهي است پاسخش مثبت است. يك صد سال پيش هيچ كدام از ما نبوديم و يك صد سال ديگر هم به طور معمول و متعارف، هيچ كدام از ما نيستيم.