«و من الليل فاسجد له و سبحه ليلا طويلا» يعني و شب را برخي به سجده ي خدا پرداز و شام دراز را به تسبيح و ستايش او صبح گردان.

(«بكرة» (بر وزن نكته) به معني آغاز روز است و «اصيل» نقطه ي مقابل آن يعني شامگاهان و آخر روز است.)

اين دو آيه در حقيقت بيانگر لزوم توجه شبانه روزي و مستمر به ذات مقدس پروردگار است.

بعضي آن را به خصوص نمازهاي پنجگانه، يا به اضافه ي نماز شب، يا خصوص نماز صبح و عصر و مغرب و عشا تفسير كرده اند، ولي ظاهر اين است كه اين نمازها مصداق هائي از اين ذكر مستمر الهي، و تسبيح و سجده در پيشگاه مقدس او است.

تعبير به «ليلا طويلا» اشاره به اين است كه مقدار زيادي از شب را تسبيح خدا كن، در حديثي از امام علي بن موسي الرضا عليه السلام در تفسير آن آمده كه در پاسخ اين سؤال كه منظور از اين تسبيح چيست؟ فرمود: منظور نماز شب است.

ولي بعيد نيست كه اين تفسير نيز از قبيل بيان مصداق روشن باشد، چرا كه نماز شب در تقويت روح ايمان، و تهذيب نفوس، و زنده نگه داشتن اراده ي انسان در طريق اطاعت خدا، تأثير فوق العاده اي دارد. [1] .



[ صفحه 77]