نقش تصميم و اراده در سازندگي شخصيت بشر، و در قالب گيري آرزوها و رساندن انسان به اهداف مطلوب، جاي هيچ نوع گفتگو نيست، و سازندگان اجتماع در هر عصر و دوره اي، دارندگان اراده هاي قوي و استواري مي باشند كه كوچكترين ضعف و خللي در



[ صفحه 26]



اراده ها و تصميمات آنان نفوذ نكرده باشد، بهترين روش تمرين عملي براي تقويت اراده و تصميم، انجام كارهاي مخالف تمايلات نفساني است و براي تأمين اين هدف، بهترين برنامه، همان نماز است كه شبانه روز پنج بار صورت مي گيرد و يك فرد نفس انساني را برخلاف تمنيات خود، واميدارد.

انسان نمازگزار صبح زود از بستر گرم و نرم، خود را بيرون مي كشد و روح و جسم خود را با وضو و شستشوي دست و صورت و مسح پاها، همزمان با وزش نسيمهاي ملايم بامدادي، طراوت و شادابي مي بخشد سپس رو به قبله، و در برابر يك نيروي لايزال سرمدي، كه جانبخش تمام موجودات و هستي ها است مي ايستد، و زبان به شكرگزاري و ثناخواني و ستايش به درگاه او باز مي كند و آغاز دميدن صبح را كه مبدء فعاليتهاي روزانه است با يك عمل روحاني و معنوي عطر آگين مي سازد و اراده خود را با انجام چنين عملي پاك و روحاني، كه به ظاهر مخالف خواسته هاي حيواني و شهواني طبع بشري مي باشد، تقويت و استحكام مي بخشد با اين عمل مثبت ناخودآگاه به خويشتن تلقين مي كند:

كه من توانائي آن را دارم هر آنچه را كه مخالف طبع و ميل من است انجام دهم و در زندگي روزانه مي توانم برخلاف خواهشهاي ميلي گام بردارم پس شخصي نيرومند و توانايم.

و با پايان رساندن نماز با كلمه... السلام علينا و علي عباد الله الصالحين «درود بر ما و بر بندگان نيكوكار و شايسته خدا باد!» و امثال اين چنين



[ صفحه 27]



جمله ها خويشتن را نسبت به انجام كارهاي خير و نيكوكاري تشويق و خود را آماده و مصمم ورود به جرگه ي صالحان و نيكوكاران مي سازد...

اين تمرين را سر ظهر نيز كه بحران و كوران فعاليتهاي روزانه ي او است و انسان غرق در مسائل مادي و زندگي است تكرار مي كند و شب هنگام نيز، كه وقت ميل به استراحت و نوازش جسم و تن است تكرار مي سازد به اين ترتيب شيوه هاي تمرين و تقويت اراده و تصميم را در خود به حد اعلي مي رساند.