نماز و زكات داراي آدابي هستند كه هنگام انجام دادن آنها، اين آداب را بايد رعايت كرد تا آثار و بركات مختلفي كه پيشتر ذكر شد بر آن مترتب گشته و بهره وري مؤمنان از اين دو فريضه افزون تر گردد. اين آداب عبارتند از:

1. اول آن كه براي خدا باشد

در نماز و زكات بايد از غرور، خودپرستي، و هر انگيزه غيرالهي ديگر پرهيز كرد؛ قرآن مي فرمايد:

اَلَّذينَ يُنْفِقُونَ اَمْوالَهُمُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللهِ وَ تَثْبيتاً مِنْ اَنْفُسِهِمْ كَمَثَلِ جَنَّةٍ بِرَبْوَةٍ... [1] .

كساني كه اموالشان را در راه خوشنودي خدا انفاق مي كنند مانند دانه اي است كه در زمين شايسته اي برويد.

منظور اين است كه زكات در صورتي قبول مي شود كه تنها انگيزه انجام آن رضاي خدا باشد.

2. توأم با ايمان باشد

از شرايط مهم پذيرش نماز و زكات ايمان است. هيچ عمل عبادي و از جمله نماز و زكات از انسان غيرمؤمن پذيرفته نمي شود.

3. تحت ولايت پيامبر و اهل بيت او باشد

يعني انسان نمازگزار و پرداخت كننده زكات علاوه بر ايمان و اخلاص بايد دوستدار اهل بيت نيز باشد.

4. عاشقانه باشد

نماز و زكات اگر همراه با عشق و محبت نباشد لذتي در آن نيست بنابراين بايد آن را با رغبت و شوق انجام داد: و اين عمل باعث بخشش گناهان مي شود. كسي كه بدون رضايت زكات را مي پردازد نسبت به سنت پيامبر جاهل بوده و اجر پاداش عمل خود را كم نموده و پشيماني اش طولاني خواهد بود. بنابراين اثر راستين و توقع لازم از عبادات آن گاه حاصل مي شود كه اين عبادات با ميل و رغبت و همراه با عشق انجام مي گيرد.

يكي از آدابي كه بايد در عبادت رعايت شود اين است كه لازم است عبادات را كامل و درست انجام داد و آن را كم و كسر نكرد؛ به اصطلاح نبايد در عبادت دزدي كرد. در روايتي پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله وسلم فرموده است:

اسرق الناس من سرق من صلاته.

دزدترين مردم كسي است كه از نمازش بدزدد.

و همچنين زكات را بايد با كيفيت عالي پرداخت كه قرآن كريم مي فرمايد:

از چيزهاي پاكيزه انفاق كنيد.