در قيامت و دادگاه الهي از همه ي اعمال، گفتار، كردار، رفتار و حتي از



[ صفحه 67]



نيت هاي انسان سئوال و بازپرسي مي شود و هيچ عملي را بدون پرسش رها نمي كنند.

اول چيزي كه در آن جا از آن سؤال مي كنند نماز است؛ اگر انسان از عهده ي جواب آن برآمد، نوبت به بقيه ي اعمال مي رسد. اما اگر از عهده ي آن برنيايد، از اعمال ديگر پرسش نمي كنند و او را روانه آتش جهنم و عذاب مي كنند. در اين باره به روايت هاي زير توجه كنيد:

1- رسول گرامي اسلام صلي الله عليه و آله فرمود: مراقب و مواظب نمازهاي پنجگانه ي خود باشيد؛ زيرا خداي تبارك و تعالي در روز قيامت، بنده اي از بندگان خود را به دادگاه فرا مي خواند و اول چيزي كه از او سئوال مي شود، نماز است. اگر آن را كامل و صحيح و در وقتش انجام داده باشد خوشا به احوالش و اگر آن را ناقص و معيوب انجام داده است، از اعمال ديگرش صرف نظر مي شود و او را به آتش مي افكنند. [1] .

2- ابوهريره كه يكي از اصحاب معروف پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله است مي گويد: رسول اكرم صلي الله عليه و آله فرمود: روز قيامت، اول چيزي كه از اعمال بندگان مورد محاسبه قرار مي گيرد نماز است، اگر آن، شايسته و صحيح انجام گرفته باشد، نمازگزار رستگار و كامياب مي شود و از عذاب آن روز در امان مي ماند.

اما اگر آن را فاسد و ناصحيح انجام داده باشد، آن بنده از رحمت خدا نااميد و زيانكار خواهد بود و چنانچه چيزي از نماز كاسته شده باشد (براي جبران آن) خداوند عالميان به فرشتگان دستور مي دهد و



[ صفحه 68]



مي فرمايد: در پرونده او بنگريد ببينيد آيا اين شخص اعمال و نمازهاي مستحبي خود را در دنيا انجام داده است يا نه، كه به واسطه ي آن ها نقص و جبران نماز واجب باشد و نمازش را با آن ها كامل سازيم. [2] .

بنابراين سزاوار است، انسان غير از نمازهاي واجب به نمازهاي مستحب هم بپردازد و حتي الامكان مستحبات را ترك نكند؛ زيرا نمازهاي مستحبي علاوه بر پاداش و ثواب هاي زيادي كه در مقابل آن ها به انسان مي دهند، اگر خداي ناكرده در نمازهاي واجب او، نقص و ايرادي باشد با نمازهاي مستحبي جبران خواهد شد.

3- عبدالله بن مسعود مي گويد: روزي رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: اولين چيزي كه در روز قيامت از آن حساب مي كشند، نماز است. [3] .

4- در اين باره امام باقر عليه السلام فرمود: همانا نخستين چيزي كه در قيامت از بنده حسابرسي مي شود، نماز است؛ اگر پذيرفته شد و انسان جواب صحيح و درست داد، بداند كه ساير اعمال او هم پذيرفته خواهد شد.

نماز اگر در وقتش، صحيح و كامل انجام گيرد، فرشتگان آن را به سوي آسمان بالا برده و ارائه مي دهند و بعد از آن، به سوي صاحبش برمي گردانند، در حالي كه سفيد و نوراني و درخشان مي باشد.

وقتي آن نماز با قيافه نوراني و درخشان به جانب صاحبش برگشت درباره ي او دعا مي كند و به او چنين مي گويد:



[ صفحه 69]



همان گونه كه مرا حفظ كردي و آبروي مرا در مقابل خدا و فرشتگان نبردي خدا تو را حفظ كند و آبرويت را در ميان فرشتگان حفظ نمايد! (و در بهشت جاويد داخل نمايد.)

ولي اگر نماز در غير وقتش ناقص و بدون حدود و شرايطش بي اهميت و بدون خضوع و خشوع به جا آورده شود وقتي آن را به آسمان مي برند و به سوي صاحبش برمي گردانند، قيافه سياه رنگ و تاريك و زشت دارد و به صاحب خود نفرين مي كند و مي گويد: همان گونه كه مرا ناقص و تباه ساختي و به اين قيافه درآوردي و آبروي مرا پيش پروردگارم و پيش فرشتگان بردي، خدا هم تو را تباه و ضايع نمايد و آبرويت را در قيامت ببرد. [4] .

5- نقل شده است كه بر روي پل صرات كه از مو باريك تر و از شمشمير برنده تر و از آتش سوزانده تر است [5] ايستگاه هايي براي بازرسي اشخاص قرار دارد. وقتي انسان ها به اولين ايستگاه آن مي رسند، خداوند متعال مي فرمايد:

«آنان را نگاه داريد تا مورد بازرسي قرار گيرند و ايشان در اين جا هيچ يار و ياري كننده اي نخواهند داشت». [6] .

مأمورين آن ايستگاه آنان را نگاه مي دارند و مورد بازپرسي قرار مي دهند و اول چيزي كه از ايشان مي پرسند نماز است.



[ صفحه 70]



اگر كسي نمازش را با تمام اجزا و شرايط و صحيح انجام داده باشد از دست مأموران نجات پيدا مي كند و به راه خود ادامه مي دهد. و اگر نمازش از هر جهت ناقص باشد از همان جا به داخل جهنم پرت مي شود. [7] .



[ صفحه 72]