داني كه عبادات همه حصر و مرز دارند روزه را رمضان گذاشته اند و نماز را هفده ركعت تعيين كرده اند و حج را به ذيحجه مقرر داشته اند؛ اما براي ياد و ذكر حدي تعيين ننموده؛ گفته اند زياد و هر چه بيش تر بهتر. فرموده اند:

«اي گروندگان خدا را زياد ياد كنيد و تسبيح گوييد او را هر بامداد و شبانگاه».

و پيامبر عزيزش فرمود:

«بر تو باد تلاوت قرآن و زياد به ياد حق پرداختن، چه با آن ياد در آسمان تو را ياد كنند و در زمين براي تو نور باشد». [1] .

و مولا اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود:

«پناه جوييد به پيشگاه حق تعالي به زيادي ياد او». [2] .



[ صفحه 68]



و باز از جناب رسول الله صلي الله عليه و آله پرسيدند: يا رسول الله گرامي ترين بنده در پيشگاه خداوند كيست؟ فرمود:

«آنكه زيادتر ياد خدا و عمل به طاعت او كند». [3] .

و امام صادق عليه السلام فرمود:

«زياد به ياد خدا پردازيد تا آنجا كه مي توانيد در هر ساعت از شبانه روز چه خداوند امر به كثرت يادش فرموده است». [4] .

چون كسي را دوست داري نخست از نامش پرسي و سپس نشانش جويي و چون با نام و نشانش آشنايي يافتي همه جانامش ورد زبانت باشد و بر سر كويش جايگاهت باشد. كدام كلام به شيريني نامش؟ و كدام كوي خوش تر از كويش؟

«اي آنكه يادت شيرين است». [5] .

در كام من شيرين ترين شيريني ها ياد تست؛ آشيان بر در خانه تو ساختم، آشيانم بر باد مده؛ خواهم همه ساعت به تماشاي تو نشينم، اين ديدار از من زار باز مدار.

خواننده عزيز، مگوي اين سخن ها چيست؟ و اين نثر، نثر اين قرن نيست.

اگرت آشنايي با اين راز باشد اين نثر در كام جانت خوش تر از سخن ديگران. من از او مي گويم و تو را بدان سوي مي خوانم؛ باشد كه از جاي برخيزي. همسفري دوستي است و دوستي دل افزاست، چرا با هم نرويم؟ چرا دست در دست يكدگر نگذاريم اگر با من همدردي برخيز.



[ صفحه 69]



«براي خدا برخيزيد يكي يكي و هر دو با هم و سپس به تفكر بنشينيد». [6] .



مي فزايد جان حديث عاشقان بسيار گو

بگذر از افسانه اغيار و حرف يار گو



حرف وصل يار گلزار است و حرف هجر خار

خار، خار و گفتني گر داري از دلدار گو



آن حديثي كاورد درد طلب، تكرار كن

يكه حرفي، كان دهد جان را طرب صد بار گو



گر طهارت خواهي، از غير خدا بيزار شو

ور تجارت خوش ترت مي آيد از بازار گو



بر كران باش و گران گوش از دم بيگانگان

چون حديث يار آيد در ميان، بسيار گو



(فيض كاشاني)



[ صفحه 70]