معلوم است كه اميرالمؤمنين عليه السلام اعبد مردم بود بعد از رسول خدا صلي الله عليه و آله. در ليلة الهرير از آن بزرگوار پانصد تكبير شنيدند و در هر تكبيري گردن يك كافر را مي زد و احرام براي نافله مي بست در جنگ صفين مراقب زوال بود ابن عباس گفت: در اين حالت چه وقت نماز است؟ فرمود: ما اين مقاتله را براي نماز مي كنيم. در غزوه خندق وقتي كه آن بزرگوار رفت مقابل عمرو بن عبدود، پيغمبر صلي الله عليه و آله فرمود: لقد برز الاسلام كله علي الكفر كله. حتي عمر گفت: لولا سيفه لما قام عمود الاسلام. در همين غزوه بود كه پيغمبر صلي الله عليه و آله فرمود: ضربة علي يوم الخندق افضل من عبادته امتي و بعضي نقل كرده اند كه فرمودند: افضل من عبادة الثقلين. ملاحظه كنيد يك دست بلند كردن و فرود آوردن آن بزرگوار افضل از عبادت جن و انس بود چون كه علي فقط براي رضاي خدا او را كشت و اگر علي عليه السلام به ميدان او نمي رفت كسي ديگر جرئت



[ صفحه 178]



نداشت در مقابل عمرو برود و اگر علي عليه السلام او را نمي كشت اسلام باقي نمي ماند.

بلي علي عليه السلام اينجا به كشتن عمرو اسلام را حفظ كرد و در روزي كه در خانه اش آمدند و در را آتش زدند به صبر كردن اسلام را حفظ كرد وقتي دانستند علي عليه السلام مامور به صبر است ريسمان به گردن شريفش انداختند و او را به طرف مسجد بردند. يهودي نظر به علي عليه السلام كرد كه آرام است و صبر مي كند اسلام اختيار كرد چون شجاعت علي را مي دانست و لكن آخرالامر محاسنش را به خون سرش خضاب نمودند و سرش را تا موضع سجده دو قسمت كردند. جبرئيل ميان زمين و آسمان ندا كرد: تهدمت و الله اركان الهدي تا آنجائي كه فرمود: قتل ابن عم المصطفي قتله اشقي الاشقياء. اين صدا به جوانب كوفه منتشر گرديد مردم از خانه ها بيرون دويدند صداي وا اماما وا عليا بلند بود آمدند در مسجد، علي عليه السلام را با فرق شكافته ديدند. هاتفي را شنيدند مي گفت:



بنفسي و مالي ثم اهلي و اسرتي

فداء لمن اضحي قتيل بن ملجم





[ صفحه 179]





علي اميرالمومنين و من بكت

لمقتله البطحاء و اكناف زمزم



شهيد كردند آن امام به حق ناطق را.