اصل آگاهي بر دو مسير متضاد
فَالَهَمها فُجُورَها و تقويها، پس به او هم راه فجور و ستم را و هم راه تقوي و پرهيزكاري را الهام كرديم. (سوره شمس 8) و نيز آيه ي هدينهُ النجدين (بلد 10): دو راه پيش پايش نهاديم. پس؛ بر مبلغان است كه دو راه متضاد را بر مخاطبان بشناسانند و آثار مثبت و منفي اين دو راه را ذكر كنند تا آنها با آگاهي و اختيار و شناخت پيامدهاي هر دو راه، راه سعادت يا شقاوت را انتخاب كنند! پس از شناخت عميق از پيامدهاي اين دو راه است كه بايد مخاطب با اختيار خود و درك مسؤوليت ها آن را انتخاب كند.
ـ انا هديناه سبيل اِمّا شاكرا و امّا كفوراً؛ راه هدايت را به او نشان داديم. خواه سپاسگزار باشد خواه ناسپاس! (انسان 3)
ـ ان هذه تذكره فمن شاء اتخذ الي ربه سبيلاً (مزمل / 19)
اين تذكاري است، پس هر كه بخواهد راهي به سوي پروردگار آغاز كند [1] .
يادآوري، بازشناسي و بيداري ذهني و عاطفي مخاطب نسبت به راه هاي مختلف رشد و كمال نقش اساسي در هدايت او دارد.
پاورقي
[1] چند نكته درباره ي اين آيه:
ـ تذكره: (يادآوري=دروني بودن تربيت)
ـ اِمّا: هر كه خواهد (اختياري بودن)
ـ سبيلاً: راهي (نكره آمده است كه هر كس به سبك خود).
ـ ربّه: ربه (پروردگار خودش).