مقايسه روش فعال و غير فعال در تبليغ
روش فعال (هادي)
گوينده بر اساس صداقت، خلوص و يكرنگي و با صراحتي كه در زبان و نگاه و رفتار خود دارد از همان ابتدا رابطه اي گرم و صميمي و دوست داشتني با مخاطبان برقرار مي سازد و همين روحيه حاكم بر فضاي بحث مخاطبان را نسبت به مطالب گوينده راغب مي گرداند.
روش غير فعال (عايق)
گوينده در اغلب موارد نقش بازي مي كند و چهره اي از خود نشان مي دهد كه با احساسات پنهان او مغاير است. او در فضاي ذهني رسمي و دربسته و تجويز شده بدون آن كه اجازه دخل و تصرف، تعامل و هم جوشي و هم انديشي با مخاطب داشته باشد، بين خود و مخاطب شكاف عظيم عاطفي اي ايجاد مي كند و به همين خاطر از قدرت رسايي و نفوذ عاطفي بر مخاطب محروم است.
روش فعال (هادي)
به تفاوت هاي فردي و نيازهاي رواني توجه مي شود، به تناسب نيازهاي روان شناختي هر فرد پاسخ متفاوت و مرتبطي را مي دهد. از هرگونه پاسخگويي كليشه اي و قالبي پرهيز مي كند. چه بسا پاسخ ها در تعامل با دنياي مخاطب خود به خود داده مي شود.
روش غير فعال (عايق)
بيش از آن كه در پي افتراق و اصالت دادن به تفاوت ها و تمايزها باشد در پي همسازي، همنوايي افراد است.
گوينده در اين روش انتظار دارد كه هر مخاطبي در چارچوب از پيش تعيين شده و پاسخ هاي از قبل داده شده خود را منطبق سازد. اين همسازي با نوعي رام سازي و اطاعت محض همراه است.
روش فعال (هادي)
نيازها، نگرش ها و گرايش هاي مخاطب پذيرفته مي شود و به اظهار نظرها و انتقادات و پيشنهادات گوش داده مي شود. از آن ها در مباحث و ساير موقعيت هاي تبليغي و تربيتي استفاده مي گردد.
روش غير فعال (عايق)
عقايد و نظريات مخاطب به ندرت ترغيب يا پذيرفته مي شود. فرصت كمي براي بحث و تبادل نظر در بردارد. وقتي گفتگو يا بحث دو جانبه آغاز مي شود گوينده سعي در كنترل و محدود كردن و جهت دادن تحليلي به آن است.
[ صفحه 69]
روش فعال (هادي)
گوينده و انتقال دهنده پيام سعي مي كند مصاديق و تمثيل هاي بحث خود را در عداد تجربه مخاطب و واقعيت هاي دنياي پيرامون او تنظيم كند و از بحث هاي انتزاعي و خودمدارانه اجتناب مي كند.
روش غير فعال (عايق)
در اين روش گوينده بدون توجه به واقعيت ها و درگيري هاي ذهني و عاطفي معمولي زندگي مخاطب، خصوصاً بر اساس تجربيات و ادراك هاي شخصي و اختراعي خود مباحث را تنظيم مي كند.
روش فعال (هادي)
به مخاطبان اجازه داده مي شود كه بدون هيچ گونه ترس و هراس و يا خودسانسوري به راحتي بتوانند احساسات، برداشت ها و عقايد خود را نسبت به جدي ترين و مقدس ترين مسايل ديني مطرح كنند.
روش غير فعال (عايق)
مخاطبان را در يك محدوده ي كنترل شده و در چارچوب منطق عرضي و رسمي مباحث خود را به صورت كليشه اي و عاطفه كارانه مطرح مي كنند تا احتمال هرگونه اتمام و شبهه اي براي آن ها نباشد.
روش فعال (هادي)
مهارت گوينده فراهم ساختن مخاطبان براي اظهار نظر آزاد، طرح سؤالات و ابهامات و بيان تفسيرهاي مختلف جهت كشف تمايلات خودانگيخته شنوندگان و شناسايي نقاط كور بحث مي باشد.
روش غير فعال (عايق)
گوينده سعي مي كند از هر گونه سؤال و اظهار نظري كه روال معمولي و عادي بحث را از مسير از پيش تعيين شده خارج مي سازد جلوگيري به عمل آورد.
روش فعال (هادي)
زيباسازي فضاي گفتگو از طريق خوش خلقي، گشاده رويي، سعه صدر، بردباري و خوش بيني نسبت به مخاطبان از جمله مهم ترين شرايط تبليغ مؤثر و نافذ است.
روش غير فعال (عايق)
ايجاد محيط جدّي و قاطع و توسعه و گسترش فاصله كاذبي بين گوينده، مخاطب تا بتوان با اقتدار مداري و تحكم، نظرات خود را بر مخاطب تحميل كند.
روش فعال (هادي)
بارورترين روش تبليغ، ايجاد طبيعي ترين، ارتجالي ترين و صميمي ترين موقعيت ها براي طرح مسايل در جمع مخاطبان است.
روش غير فعال (عايق)
هدف ايجاد موقعيت هايي است كه در سريع ترين زمان بتوان بيشترين مطالب را در رسمي ترين شرايط منتقل نمود.
[ صفحه 70]
روش فعال (هادي)
هدف از تبليغ، توسعه ظرفيت ذهني مخاطب و مستعد كردن او براي ورود به عرصه انديشه و نظر و مهارت تشخيص بين خير و شر در امور زندگي مي باشد.
روش غير فعال (عايق)
هدف از تبليغ، افزايش اندوخته هاي ذهني و اطلاعات علمي و ديني به مخاطب است و القاء آنچه كه به نظر گوينده درست است و مخاطب بايد به همان القائات تمكين كند.
روش فعال (هادي)
اهميت اين كه مخاطب چيزي را با ميل و اختيار بشنود و ياد بگيرد بيشتر از اهميت مطالبي است كه بايد بياموزد.
روش غير فعال (عايق)
مهم انتقال آن دسته از مطالب و پيام هايي است كه به نظر گوينده درست و واجب است و اينكه مخاطب با چه اعتقاد و تمايلي بدان توجه كند و يا نكند فرع بر آن است.
روش فعال (هادي)
جنبه هاي غير كلامي گوينده از جمله آهنگ گفتار فراز و فرود كلمات، صميميت و صداقت در بيان مطالب، استحكام و انعطاف كلامي، كيفيت نگاه به مخاطب و حرمت و كرامت شنونده بيش از متن گفتار اهميت دارد.
روش غير فعال (عايق)
متن گفتار و نفس پيام بدون توجه به آرايه ها و پيرايه هاي آن محور اصلي و دلمشغولي بنيادي گوينده است.
روش فعال (هادي)
گوينده، فضايي از بحث و تبادل نظر ايجاد مي كند كه مخاطبان در شكل دهي و غني سازي بحث مشاركتي فعال و پويا دارند.
روش غير فعال (عايق)
گوينده با نوعي جهت گيري يك سويه و خطي بدون توجه به مشاركت هاي جمعي مطالب خود را مطرح مي كند.
روش فعال (هادي)
آنچه مخاطب مي شنود و مي پذيرد مهم است و مخاطب بر اساس دريافت هاي خود مطالب را پردازش مي كند.
روش غير فعال (عايق)
آن چه گوينده مي انديشد و مي گويد مهم است و گوينده بر اساس وضعيت ذهني خود مخاطب را نصيحت مي كند.
[ صفحه 71]
روش فعال (هادي)
درون سازي مفاهيم مستلزم فرآيند يكپارچه سازي در مطالب جديد با ساخت هاي ذهني مخاطب است تا او بتواند مفاهيم و انديشه هاي تازه را با تجربه ها، گرايش ها و نيازهاي قبلي خود ارتباط معني دار بخشد.
ساخت هاي شناختي و گرايش هاي عاطفي مخاطب زماني متحول مي شوند كه شيوه ارتباط با مخاطب و انتقال مطالب به او از طريق خودآغازگري و فعاليت هاي ارتجالي و خود به خودي فرد همراه باشد.
روش غير فعال (عايق)
در اين روش درون سازي مفاهيم، ذخيره سازي، انبار كردن مطالب و محفوظات ذهني اصل قرار مي گيرد و مطالب جديد صرفاً به منزله توده هاي اطلاعات در ذهن مخاطب انبار مي شود بدون اين كه ساماندهي رواني و ارتباط دهي معنايي بين آن ها برقرار شود.
از رخنه هاي شناختي و گرايش هاي عاطفي مخاطب به شكل يك جانبه و از طريق القاء مباحث احساسي و هيجاني صورت مي گيرد.
روش فعال (هادي)
ابداع، خلاقيت، ابتكار، نوانديشي، بازبيني و بازسنجي مهم ترين اركان تبليغ فعال براي اهميت دادن به دانش و منش مخاطب است تا او با اعتماد به نفس، حقايق امور را كشف كند.
روش غير فعال (عايق)
اقتباس، تقليد، نسخه برداري، انديشه آموزي از مهم ترين اركان تبليغ غير فعال است كه فرد را به اتكاي پيروي از ديگران به كسب حقايق مي پردازد.
روش فعال (هادي)
در اين روش، كميت و كيفيت طرح مطالب و موضوع سخنوري به تبع ظرفيت مخاطب كشش و جوشش او تغيير و تبديل مي شود.
روش غير فعال (عايق)
در اين روش ميزان مطالب و انگيزه انتقال آن به تبع احساس وظيفه و تشخيصي كه سخنور دارد تعيين مي شود و بايد مخاطب با كوشش و نه با كشش آن را تحمل كند.
روش فعال (هادي)
در تبليغ فعال آن چه مهم است صرفاً ارايه حقايق نيست بلكه ارايه شيوه هاي كشف حقيقت در فرد است.
روش غير فعال (عايق)
در تبليغ فعل پذير، آن چه مهم است انبوه سازي و تراكم محوري در دادن اطلاعات و انتقال پيام هاي مورد نظر گوينده است.
[ صفحه 72]
روش فعال (هادي)
ترغيب و تحريض مخاطب به عنوان فردي كه واقعيت را به صورتي فعال و خودانگيخته كشف مي كند. پرهيز از نصيحت ها و توصيه هاي مستقيم.
روش غير فعال (عايق)
ارايه مطالب به صورت يك جانبه و انتظار از مخاطب كه به صورت فعل پذير از پند و اندرزها نسخه برداري و تقليد كند.
روش فعال (هادي)
شنونده در تعقيب و جستجوي پاسخ به سؤالات خويش است و مباحث بر اساس نياز و خواسته هاي او تنظيم مي شود.
در اين روش، به انگيزه هاي دروني و فعاليت هاي خود جوش و في البداهه اهميت بيشتري داده مي شود و چه بسا كه محتوا و مضمون بحث در فرآيند ارتباط دوجانبه پديد آيد و نه آن كه از قبل تعيين و دسته بندي شده باشد.
روش غير فعال (عايق)
شنوده مرعوب صحبت ها و مطالبي است كه بدور از نياز و خواسته هاي او و فقط به منزله ارتباط از بالا به پايين مطرح مي شود.
در اين روش، محور قراردادن تشخيص و شناخت پيام دهنده از گيرنده ي پيام بيشتري دارد و محور صحبت و حتي چگونگي طرح مطالب از قبل بر اساس يك رديف توصيه هاي مستقيم تنظيم شده است.
روش فعال (هادي)
مكانيزم هاي ترغيب و تشويق، دروني و فطري است كه با نوعي رضامندي عاطفي و رواني همراه است.
روش غير فعال (عايق)
مكانيزم هاي ترغيب و تشويق بيروني و محيطي است كه با نوعي ارضاء كاذب از طريق مشوق هاي مادي و جايزه اي همراه است.
[ صفحه 73]