بعضي مواقع انسان بايد روزه اي را كه نگرفته است قضا كند و كفّاره نيز بپردازد مانند:

1. با توجّه و آگاهي، روزه نگرفته است.

2. اوائل بلوغ، احتمال مي داده كه بالغ شده است ولي در تحقيق سهل انگاري كرده و روزه هم نگرفته است.

3. شب ماه مبارك رمضان جنب بوده و مي دانسته كه اگر بخوابد تا صبح بيدار نمي شود تا قبل از اذان، غسل كند و خوابيده و بيدار نشده است.

4. با توجّه و آگاهي، روزه ي خود را باطل كرده است.

- براي انجام كفّاره مي توان يكي از اين دو راه را انتخاب كرد:

1. دو ماه روزه گرفت به گونه اي كه سي و يك روز آن پي در پي باشد.

2. شصت فقير را سير كرد و يا به هريك از آنها 750 گرم گندم يا برنج



[ صفحه 119]



و مانند آن داد.

البتّه كسي كه هيچيك از اين دو برايش مقدور نيست هر اندازه كه مي تواند بايد به فقير طعام بدهد. و اگر اصلاً نمي تواند، بايد استغفار كند. [1] .