چگونه اقتدا كنيم؟


اقتدا كردن و پيوستن به نماز جماعت حالت هاي مختلفي دارد كه با كمي دقت مي توان آن ها را فرا گرفت.

- اگر امام جماعت ركعت اول نماز را مي خواند اقتدا كردن به او دو صورت پيدا مي كند:

الف: امام جماعت، ايستاده و مشغول خواندن حمد و سوره است.

براي اقتدا كردن به او ابتدا نيت مي كنيم سپس تكبيرة الاحرام را با آرامش بدن مي گوييم، حمد و سوره را نمي خوانيم و بقيه ي اعمال را همراه او انجام مي دهيم.

ب: امام جماعت در ركوع است.

براي اقتدا كردن به او ابتدا نيت مي كنيم آن گاه تكبيرة الاحرام را با آرامش بدن مي گوييم سپس به ركوع مي رويم و ذكر ركوع را نيز با آرامش مي گوييم آن را يك ركعت به حساب مي آوريم و بقيه ي نماز را همراه امام جماعت انجام مي دهيم.

- اگر امام جماعت ركعت دوم نماز را مي خواند باز هم اقتدا كردن به او دو صورت پيدا مي كند:



[ صفحه 92]



الف: امام جماعت، ايستاده و مشغول خواندن حمد و سوره و يا قنوت است.

براي اقتدا كردن، ابتدا نيت مي كنيم سپس تكبيرة الاحرام را با آرامش بدن مي گوييم؛ اگر امام جماعت حمد و سوره را مي خواند، ساكت مي مانيم آن گاه قنوت را همراه امام مي خوانيم و ركوع و دو سجده را با او به جاي مي آوريم سپس وقتي امام، تشهد مي خواند، بنابر احتياط واجب به صورت نيم خيز مي نشينيم.

[تا اين جا يك ركعت نماز خوانده ايم]

حال چنين عمل مي كنيم:

- اگر نماز امام جماعت، دو ركعتي است بر مي خيزيم و بقيه ي نماز را خودمان مي خوانيم.

- اگر نماز امام جماعت، سه يا چهار ركعتي است همراه او بر مي خيزيم وقتي امام، مشغول خواندن تسبيحات اربعه است، آهسته حمد و سوره و قنوت (و اگر وقت، كافي نبود حمد و سوره و اگر وقت محدودتر بود فقط سوره ي حمد) را مي خوانيم، آن گاه همراه با امام جماعت به ركوع و سجده مي رويم.

[تا اينجا يك ركعت نماز خوانده ايم]

از اين جا به بعد چنين انجام مي دهيم:

- اگر نماز امام جماعت، سه ركعتي است همراه او تشهد را مي خوانيم آن گاه:

الف: اگر نماز ما دو ركعتي بود همراه با امام جماعت سلام نماز را مي خوانيم و نماز را به پايان مي بريم.

ب: اگر نماز ما سه يا چهار ركعتي بود بر مي خيزيم و بقيه ي نماز را خودمان مي خوانيم.



[ صفحه 93]



- اگر نماز امام جماعت، چهار ركعتي بود، امام جماعت پس از سجده براي انجام ركعت چهارم بر مي خيزد ولي ما مي نشينيم و تشهد نماز را مي خوانيم.

آنگاه:

الف: اگر نماز ما دو ركعتي بود، سلام نماز را هم مي خوانيم و نماز را به پايان مي بريم.

ب: اگر نماز ما سه يا چهار ركعتي بود بر مي خيزيم، تسبيحات اربعه را مثل هميشه سه بار (و اگر وقت، كافي نبود يك بار) مي خوانيم آن گاه با امام، ركوع و سجود را انجام مي دهيم.

[تا اينجا سه ركعت نماز خوانده ايم]

- اگر نماز ما سه ركعتي بود همراه امام، تشهد و سلام را مي خوانيم و نمازمان را به پايان مي بريم.

- اگر نماز ما چهار ركعتي بود مي توانيم نيم خيز بنشينيم پس از تمام شدن تشهد و سلام برخيزيم و نمازمان را ادامه دهيم و اگر نخواستيم مي توانيم پس از به جا آوردن سجده بلافاصله برخيزيم و نمازمان را ادامه دهيم.

ب: امام جماعت در حال انجام ركوع ركعت دوم است:

براي اقتدا به او ابتدا نيت مي كنيم سپس تكبيرة الاحرام را با آرامش بدن مي گوييم آنگاه به ركوع مي رويم، ذكر ركوع را نيز با آرامش مي گوييم آن را يك ركعت به حساب مي آوريم و بقيه ي نماز را (به همان شيوه اي كه در قسمت الف گفتيم) به جا مي آوريم.

- اگر امام جماعت ركعت سوم يا چهارم نماز را به جا مي آورد در اينجا هم اقتدا كردن به او دو صورت پيدا مي كند:

الف: امام جماعت ايستاده و مشغول خواندن تسبيحات اربعه است.



[ صفحه 94]



براي اقتدا كردن بايد ابتدا وقت را بسنجيم چنانچه براي خواندن حمد و سوره (و يا حمد تنها) وقت داريم مي توانيم اقتدا كنيم ولي اگر وقت، كافي نيست بنابر احتياط واجب بايد صبر كنيم تا امام جماعت به ركوع رود آن گاه به او اقتدا كنيم.

اگر وقت، كافي بود براي اقتدا كردن ابتدا نيت مي كنيم سپس تكبيرة الاحرام را با آرامش بدن مي گوييم آن گاه حمد و سوره (و اگر وقت، كم بود حمد را) آهسته مي خوانيم سپس همراه با امام جماعت به ركوع مي رويم و نماز را ادامه مي دهيم (ادامه ي نماز را مي توان از آن چه كه قبلا گفته شد به دست آورد و يا به توضيح المسائل مراجعه كرد.)

ب: امام جماعت در حال ركوع ركعت سوم يا چهارم است.

براي اقتدا كردن ابتدا نيت مي كنيم سپس تكبيرة الاحرام را با آرامش بدن مي گوييم آن گاه به ركوع مي رويم و ذكر ركوع را نيز با آرامش مي گوييم، آن را يك ركعت به حساب مي آوريم و نماز را با امام جماعت ادامه مي دهيم. (كيفيت ادامه ي نماز مثل قسمت الف مي باشد.) [1] .



[ صفحه 95]




پاورقي

[1] توضيح المسائل، مسأله ي 1427، 1439، 1440، 1441، 1442 و 1461.


بازگشت