خمس - زكات - صدقه
از آنجا كه اسلام بوجود آوردن جامعه اي سالم و برداشتن فقر و بهبود بخشيدن زندگي مردم را يكي از برنامه هاي خود به شمار مي آورد و خود را در مقابل انسانهاي ناتوان و مستمند و همچنين كمك به آسيب ديدگان در حوادث مختلف و اداره كردن خانواده هاي بي سرپرست مسؤول مي داند، برنامه اي خوب و دقيق تنظيم كرده كه مسلمانان بخش كوچكي از مال و دارايي هاي خود را پرداخت كنند تا در راه كمك به افراد محروم و فقير و مستمند به كار گرفته شود؛ مانند:
- تغذيه كودكان بي سرپرست و ديگر انسانهاي گرسنه كه تعداد آنها در جهان امروز بسيار است.
- ازدواج كردن جوانان كم درآمد
- تهيّه مسكن براي مستمندان
- هزينه تحصيل دانش آموزان مستضعف
[ صفحه 63]
- رسيدگي به زندگي معلولان و افراد سالخورده
- برطرف كردن مشكلات اجتماعي مسلمانها همچون:
1- ساختن بيمارستان و درمانگاه
2- ساختن و تعمير مساجد
3- ساختن مدرسه
4 - ساختن كتابخانه
5 - تهيّه كتاب و مجلّه هاي آموزنده براي نوجوانان و جوانان
6 - تأمين آب و برق براي مناطق محروم
7- تبليغ دين اسلام. [1] .
اين دستور خداوند كه بر همه مسلمانها واجب مي باشد، پرداخت خُمس و زكات است. [2] .
بنابراين هر مسلماني كه «گندم، جو، خرما، كشمش، طلا، نقره، شتر، گاو و گوسفند» داشته باشد، بايد مقداري از آن را به عنوان زكات بپردازد. [3] .
همچنين هركس كه از راه خريد و فروش يا توليد و كارهاي ديگر مثل قاليبافي، خيّاطي، نقاشي، گلدوزي يا حقوق كارمندي، درآمد و مالي به دست آورد و آن را پس انداز كند، پس از گذشت يك سال اگر چيزي از
[ صفحه 64]
خرج زندگي اضافه بيايد بايد يك پنجم آن مال را به عنوان «خُمس» به نماينده ولي فقيه يا نماينده مرجع تقليد خود بپردازد تا براي رفع نيازهاي جامعه و مردم مستمند به مصرف برسد. [4] .
پاورقي
[1] رساله توضيح المسائل، مسأله 1925.
[2] همان، مسأله 1751 و 1853.
[3] همان، مسأله 1751 و 1853.
[4] رساله توضيح المسائل، مسأله 1752.