چون تعقيب مشقتي افزون بر نماز واجب است، نمازي كه خود نيز جز بر فروتنان گران و دشوار است، [1] اثر مهمي در دوام عبادت دارد، از اين رو از امام صادق عليه السلام درباره ي آن وارد شده كه فرمود: «ما عالج الناس شيئا أشد من التعقيب» [2] ؛ هيچ چيز شديدتر و سريع تر از تعقيب مردم را درمان نمي كند.

- پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم درباره اهميت تعقيب مي فرمايد «من أدي لله مكتوبة فله في أثرها دعوة مستجابة» [3] كسي كه براي خدا نماز واجبي انجام دهد - در پي نمازش - تعقيب و نيايشي است كه به اجابت مقرون است و به سود او خواهد بود.



[ صفحه 162]



- امام صادق عليه السلام مي فرمايد: «ثلاث أوقات لا يحجب فيها الدعاء عن الله تعالي؛ في أثر المكتوبة، و عند نزول المطر، و ظهور معجزة لله في أرضه» [4] ؛ در سه وقت نيايش به درگاه خداوند متعال را حاجب و مانعي نيست و به اجابت مي رسد، نيايش در تعقيب نماز واجب، و هنگام بارش باران، و آنگاه كه نشانه ي اعجاز آميزي از خداوند در زمين ظاهر شود.

- امام صادق عليه السلام مي فرمايد: «من صلي صلاة فريضة و عقب الي أخري فهو ضيف الله - عزوجل - و حق علي الله أن يكرم ضيفه» [5] ؛ كسي كه نماز واجب بجاي آورد و تا وقت نماز واجب ديگر همچنان در تعقيب نماز باشد، او مهمان خداست، و بر خداوند است كه مهمانش را گرامي بدارد.

افزون بر اين كه خدا از ترك تعقيب نهي فرموده؛ زيرا اين پندار را پيش مي آورد كه بنده بي نياز از خداي متعال است، چون پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: وقتي بنده از نماز فارغ آمد و از خداوند درخواست حاجتي نكرد، خدا به فرشتگان خويش مي فرمايد: به بنده ي من بنگريد، واجب مرا ادا كرد و حاجت خود از من نخواست، گويا از من بي نياز شده، نمازش را بگيريد و به صورتش بزنيد؛ «اذا فرغ العبد من الصلاة و لم يسأل الله حاجته، يقول الله تعالي لملائكته: أنظروا الي عبدي فقد أدي فريضتي و لم يسأل حاجته مني، كأنه قد استغني عني، خذوا صلاته فاضربوا بها وجهه». [6] .