اموري كه در اين بخش روشن شد
اول. تفاوت بين نيت به معناي قصد قربت و بين قصد عنوان.
دوم. اهتمام دين به نيت در كتاب و سنت.
سوم. اصالت نيت و پيرو بودن عمل از آن.
چهارم. سه قسم بودن نيت مطابق سه قسم توقف گاه هاي قيامت.
پنجم. صحت و درستي عبادت انساني كه از روي ترس از جهنم و آرزوي بهشت عبادت مي كند، مانند درستي عبادت شاكر و محب خدا.
ششم. تفاوت بين بحث كلامي و فقهي و بين بحثهاي عرفاني كه ناظر به راز و نهان نماز است.
هفتم. راه جمع ميان افضل بودن دشوارترين اعمال و بين اين كه نيت بهتر از عمل است.
هشتم. جدايي ميان ايمان و كفر، به كم خردي يا نابودي عقل است.
نهم. اخلاص، رازي خدايي است كه خداوند آن را در دل محبوب خويش قرار مي دهد.
[ صفحه 78]
دهم. تفاوت ميان كسي كه اخلاص مي ورزد و ميان كسي كه به اخلاص كامل رسيده است.
يازدهم. تفاوت بين نيت به حمل اولي مفهومي و بين نيت به حمل شايع وجودي.
دوازدهم. ناتواني و توانايي بدن، تابع ضعف و قوت نيت است.
باري، آنچه در دعاهاي شروع نماز آمده، و نيز رواياتي كه شرط صحت عبادت را ولايت، و توسل به اولياي الهي، و مقدم داشتن آنان، پيش از آغاز به عبادت، ذكر كرده بدين گونه كه گفته شود: «اللهم اني أتوجه اليك بمحمد و آل محمد و أقدمهم بين يدي صلاتي و أتقرب بهم اليك فاجعلني بهم وجيها في الدنيا و الاخرة و من المقربين». [1] .
همه ي اينها مطالب مهمي است كه متعرض شدن آن و مراجعه به آنها و كند و كاو و فرورفتن در آنها از حوصله ي اين رساله خارج است و شايد براي آنها جايگاه ديگري بايد در نظر گرفت.
[ صفحه 81]
پاورقي
[1] جامع أحاديث الشيعة، ج 5، ص 2، ح 2239؛ بار خدايا من به واسطه ي محمد صلي الله عليه و آله و سلم به تو رومي آورم و آنان را در آغاز نمازم مقدم مي دارم، و توسط آنان به تو نزديكي مي جويم، پس در دنيا و آخرت به واسطه ي آنان آبرومندم گردان.