يكي از نمازهاي مستحب، «نماز باران» است. اين نماز با شرايطي كه گفته مي شود برگزار مي گردد و در آن مردم از خداوند باران مي طلبند تا خشكسالي و قحطي برطرف شود و براي زراعت ها باران ببارد. به اين نماز، نماز «استسقا» هم گفته مي شود.

در اين باره، به كلام امام خميني قدس سره در «تحريرالوسيله» استناد مي كنيم:

«نماز باران مستحب است، آنگاه كه آب نهرها كاهش يابد و باران نيايد. سبب نيامدن باران به خاطر گسترش گناهان، ناسپاسي نعمت ها، نپرداختن حق مردم، كم فروشي، ظلم، نيرنگ، ترك امر به معروف و نهي از منكر، نپرداختن زكات و حكومت و قضاوت برخلاف حكم خدا و... است كه موجب خشم پروردگار و نيامدن



[ صفحه 100]



باران مي شود». [1] .

نماز باران، مثل نماز عيد فطر و قربان، دو ركعت است كه گروهي خوانده مي شود. در هر ركعت يك حمد و يك سوره، و در ركعت اول پنج تكبير دارد و در ركعت دوم چهار تكبير. پس از هر تكبير در هر ركعت، يك قنوت است. بهتر است در قنوت دعايي خوانده شود كه طلب باران در آن است.

آداب اين نماز از جمله عبارت اند از:

بلند خواندن حمد و سوره.

سه روز روزه گرفتن به نحوي كه روز سوم، دوشنبه يا جمعه باشد.

بيرون رفتن امام جماعت همراه با نمازگزاران به صحرا در نهايت وقار و آرامش و خشوع و حالت نياز، و انتخاب جايي تميز براي نماز، و داشتن حالتي نيازمندانه و ترحم انگيز، مثلا پابرهنه بودن.

منبر را با خود به صحرا ببرند، مؤذن ها همراه مردم باشند، پيران و كودكان و چهارپايان را هم با خود ببرند، و بچه ها را از مادران شان جدا سازند تا گريه ها ضجه ها زياد شود و سبب نزول رحمت گردد.

پيشنماز، پس از نماز، رداي خود را دگرگون سازد،



[ صفحه 101]



يعني قسمت راست را به سمت چپ و سمت چپ را به راست بگرداند و با صداي بلند صد مرتبه تكبير به طرف راست و صد بار تسبيح به سمت چپ بگويد و صد بار حمد و شكر خدا بگويد. مردم هم همصدا با او ذكر بگويند، و آنگاه دعا كند مردم هم دعا كنند و آمين بگويند و بسيار تضرع و زاري نمايند.

بهتر است در دعاها از آنچه از امامان معصوم عليهم السلام نقل شده استفاده شود. [2] از جمله:

دعاي 19 صحيفه ي سجاديه و دعاي حضرت علي عليه السلام در مورد نماز باران. [3] .

از ميان نمازهاي معروف باران، نمازي است كه مرحوم آيت الله سيد محمدتقي خوانساري در دوره ي حضور انگليسي ها در قم برگزار كرد و سبب نزول باران شد و خارجي ها به شدت تحت تأثير قرار گرفتند.

آنچه رحمت الهي را جلب مي كند، شكسته دلي و خضوع و خلوص و توبه ي مردم و توجه آنان به سوي پروردگار است.

گاهي ممكن است خداوند از روي ترحم به حيوانات نيز باران رحمتش را بر همه، از جمله آدميان نازل كند.

در حديث آمده است: حضرت سليمان عليه السلام با اصحاب



[ صفحه 102]



خويش براي نماز باران مي رفتند. حضرت مورچه اي را ديد كه سر به سوي آسمان بلند كرده و عرض مي كند:

خدايا! ما آفريده اي از آفريدگاران توئيم كه از روزي تو بي نياز نيستم. ما را به خاطر گناهان بني آدم، نابود مكن.

حضرت سليمان به همراهانش فرمود: برگرديد! با دعاي ديگري غير از شما، سيراب شديد! [4] .

امام صادق عليه السلام مي فرمايد: پيروان فرعون روزي پيش او آمدند و گفتند: آب نيل خشك شده و هلاك خواهيم شد. گفت: امروز برگرديد. شب، خودش به ميان رود نيل رفت و دست به دعا برداشت و گفت: خدايا! مي دانم كه جز تو كسي قدرت ندارد براي ما آب بياورد، پس ما را آب برسان. صبح، آب دوباره جاري شد. [5] .