آنچه موجب نشاط روح در عبادت مي شود و عابد از پرستش خود لذت مي برد، عشق به الله و شوق به گفت و گوي با اوست.

عبادت هايي بي روح و از روي كسالت و سستي و خمودي، نشانه ي نداشتن شور و شوق نيايش و نجوا با پروردگار است. در دعا مي خوانيم:

«... واجعل نشاطي في عبادتك» [1] .

خداوندا! نشاط مرا در عبادت خودت قرار بده.

آنان كه از عبادت لذت نمي برند، همچون بيماراني هستند كه از غذاي لذيذ، لذت نمي برند.

اگر اين شوق و عشق باشد، ديگر چندان نيازي به تبليغ، تشويق و تحريك از بيرون نيست، بلكه انگيزه ي دروني انسان را به عبادت وامي دارد و آنگونه كه براي ديدار شخصيت معروف و محبوبي، لحظه شماري مي كنيم و از آن ديدار، مسرور مي شويم، از عبادت هم به وجد و نشاط مي آييم.



[ صفحه 19]



براي عاشقان، شنيدن صداي «اذان» اعلام فرارسيدن لحظه ي ديدار است. پيامبر اسلام به بلال مي فرمود: «ارحنا يا بلال» [2] اي بلال! ما را از غم و تلخي نجات بخش. اين شوق زايدالوصف آن حضرت را به نماز مي رساند.