مسأله: مستحب است نمازهاي واجب در مسجد به جا آورده شود و برترين مساجد، مسجدالحرام است كه نماز در آن برابر با هزار هزار نماز است و بعد از آن مسجدالنبي صلي الله عليه و آله و سلم است كه نماز در آن برابر با ده هزار نماز است و بعد از آن مسجد كوفه است كه نماز در آن برابر هزار نماز است و بعد از آن مسجدالأقصي است كه نماز در آن نيز برابر هزار نماز است و بعد از آن مسجد جامع [هر شهر] است كه نماز در آن برابر با صد نماز است و بعد از آن مسجد محله است كه نماز در آن برابر با بيست و پنج نماز است و بعد از آن مسجد بازار است كه نماز در آن برابر با دوازده نماز است. [1] .

مسأله: مستحب است نماز را در مشاهد مشرفه برگزار نمايند كه حتي از



[ صفحه 150]



مساجد هم برترند و در روايت وارد شده است كه نماز در حرم اميرمؤمنان عليه السلام برابر با دويست هزار نماز است. [2] .

مسأله: نماز در روضه و حرم انبيا و مقام اوليا و صلحا و علما و عباد مستحب است اگر چه زنده باشند. [3] .

پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم مي فرمايد: اجابة المؤذن رحمة، و ثوابه الجنة، و من لم يجب خاصمته يوم القيمة، فطوبي لمن أجاب داعي الله، و مشي الي المسجد، و لا يجيبه و لا يمشي الي المسجد الا مؤمن من أهل الجنة؛ [4] .

دعوت مؤذن را پذيرفتن، توفيق و رحمت الهي است و پاداش آن بهشت مي باشد. و كسي كه اين دعوت را پاسخ نگويد در روز قيامت با وي ستيز خواهم نمود، خوشا به حال آنان كه نداي دعوت كننده ي به سوي خدا را پاسخ گفته به سوي مسجد حركت كنند و تنها مؤمني كه در بهشت ساكن خواهد بود، نداي منادي الهي را پاسخ داده و به سوي مسجد گام برمي دارد.

حضرت امير مؤمنان عليه السلام مي فرمايد: جاء أعرابي من بني عامر الي النبي صلي الله عليه و آله و سلم فسأله عن شر بقاع الأرض و خير بقاع الارض، فقال له رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم: شر بقاع الأرض الأسواق، و هي ميدان ابليس؛ يغدوا برايته، و يضع كرسيه، و يبث ذريته، فبين مطفف في قفيز، أو سارق في ذراع، أو كاذب في سلعة، فيقول: عليكم برجل مات أبوه و أبوكم حي فلا يزال مع ذلك أول داخل و آخر خارج. ثم قال عليه السلام: و خير



[ صفحه 151]



البقاع المساجد، و أحبهم الي الله أولهم دخولاً و آخرهم خروجاً منها؛ [5] .

مردي از عرب هاي بني عامر به محضر پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم مشرف شد و از آن حضرت در مورد بدترين و بهترين مكان هاي زمين سؤال كرد. رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: بدترين مكان هاي زمين، بازارهاست كه جولانگاه شيطان است. شيطان هر روز صبح پرچم خود را در بازارها افراشته و بساط خود را در آن جا قرار مي دهد. آنگاه فرزندان خويش را در ميان بازار منتشر مي كند [در نتيجه] يكي در وزن كردن، كم فروشي مي كند، ديگري در اندازه گيري دچار سرقت مي شود و آن يكي در مورد كالا دروغ مي گويد. شيطان به فرزندان خود مي گويد: مردي كه پدرش مرده است را رها كنيد كه پدر شما هنوز نمرده است! ابليس خود همواره اولين كسي است كه به بازار وارد و آخرين نفري است كه خارج مي شود آن گاه رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: بهترين مكان هاي زمين مساجد است و محبوب ترين اهل مسجد نيز كساني هستند كه قبل از همه به مساجد داخل و پس از همه، خارج مي شوند.

مسأله: زياد رفتن به مسجد و رفتن در مسجدي كه نمازگزار ندارد مستحب است. [6] .

پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: من أحب الله فليحبني، و من أحبني فليحب عترتي، اني تارك فيكم الثقلين: كتاب الله و عترتي، و من أحب عترتي فليحب القرآن، و من



[ صفحه 152]



أحب القرآن فليحب المساجد؛ فانها أفنية الله و أبنيته أذن في رفعها، و بارك فيها، ميمونة ميمون أهلها، مزينة مزين أهلها، محفوظة محفوظ أهلها، هم في صلاتهم و الله في حوائجهم، هم في مساجدهم و الله من ورائهم؛ [7] .

هر كسي كه خداوند را دوست دارد بايد مرا نيز دوست بدارد. و هر كس به من محبت ورزد بايد به خاندانم نيز محبت ورزد، به درستي و تحقيق من در ميان شما دو چيز گران قدر يعني كتاب خدا و خاندانم را به جاي گذاشته ام. هر كس كه عترتم را دوست داشته باشد بايد قرآن را نيز دوست بدارد و دوستدار قرآن بايد دوستدار مساجد نيز باشد چرا كه مساجد، مكان ملاقات با خداوند و خانه هاي او است كه خود فرمان به برپايي آنها داده [8] و آن را مبارك گردانيده است. مساجد، فرخنده و اهل آن نيز فرخنده اند. مساجد و اهل آن هر دو آراسته و محفوظند. اهل مسجد هنوز در حال نماز هستند كه خداوند حوايج آنها را رفع مي نمايد. آنان در مسجدند و خداوند پشتيبان و ياور آنها است.

پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: ما من يوم الا و ملك ينادي في المقابر؛ من تغبطون؟ فيقولون: أهل المساجد يصلون و لا نقدر و يصومون و لا نقدر؛ [9] .

هيچ روزي نيست مگر آن كه ملكي در قبرستان ها ندا مي دهد كه [اي اهل قبرستان! آرزو داريد مثل چه كسي باشيد و به چه كسي مي گوييد



[ صفحه 153]



خوش به حالش، يعني] به چه كسي غبطه مي خوريد؟ آنان در جواب مي گويند: به اهل مساجد كه نماز مي خوانند و ما نمي توانيم و روزه مي گيرند و ما امكان روزه گرفتن برايمان نيست.

از جابر بن عبدالله نقل شده است كه: كانت ديارنا نائية عن المسجد فأردنا أن نبيع بيوتنا فنقترب من المسجد، فنهانا رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم فقال: «ان لكم بكل خطوة درجة»؛ [10] .

خانه هاي ما از مسجد پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم دور بود خواستيم خانه هايمان را بفروشيم و به مسجد نزديك شويم. رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم ما را از اين كار نهي نموده و فرمودند: «شما در برابر هر گامي كه به سوي مسجد برمي داريد، درجه اي در نزد خداوند داريد».

(ثم أورثنا الكتاب الذين اصطفينا من عبادنا فمنهم ظالم لنفسه و منهم مقتصد و منهم سابق بالخيرات)؛ [11] سپس اين كتاب آسماني (قرآن) را به گروهي از بندگان برگزيده خود به ميراث داديم [كه آنان وارث حقيقي انبيا باشند اما] از ميان آنها عده اي بر خود ستم كردند و عده اي ميانه رو بودند و عده اي به اذن خداوند در نيكي از همه پيشي گرفتند.

حضرت علي عليه السلام [در توضيح آيه ي شريفه قبل] مي فرمايد: السابق من دخل المسجد قبل الأذان، و المقتصد من دخله بعد الأذان، و الظالم من دخله بعد الاقامة؛ [12] .



[ صفحه 154]



[يكي از مصاديق] «سابق؛ پيشي گيرنده» كسي است كه قبل از اذان داخل مسجد مي شود و [يكي از مصاديق] «مقتصد؛ ميانه رو» كسي است كه بعد از گفتن اذان داخل مسجد مي شود و [يكي از مصاديق] «ظالم؛ ستم كننده» كسي است بعد از گفتن اقامه داخل مسجد مي شود [كه اين شخص به خودش ظلم و ستم كرده است].

پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: اذا استأذنت أحدكم امرأته الي المسجد فلا يمنعها؛ [13] .

هرگاه زوجه ي يكي از شما اجازه ي رفتن به مسجد بخواهد؛ پس بايد مانع او نشويد.