1. كسي كه ايستاده نماز مي خواند بعد از آن كه سر از ركوع برداشت و كاملاً ايستاد و هم چنين كسي كه نشسته نماز مي خواند، بعد از آن كه كاملاً نشست، براي رفتن به سجده تكبير بگويد.

2. بالا آوردن دست ها هنگام گفتن تكبير [مانند تكبيرةالاحرام].

3. موقعي كه مرد مي خواهد به سجده برود، اول دست ها را به زمين مي گذارد و اما زن، اول زانوها را به زمين گذارده و به طور كامل مي نشيند و



[ صفحه 138]



سپس سجده مي رود.

4. تمام پيشاني را به چيزي كه سجده بر آن صحيح است بگذارد.

5. بيني را به مهر يا چيزي كه سجده بر آن صحيح است بگذارد.

6. انگشتان دست ها را به هم بچسباند و برابر گوش ها بگذارد، به طوري كه سر آنها رو به قبله باشد.

7. در حال سجده به آخر بيني نگاه كند.

8. در حال سجده مردها آرنج ها و شكم را به زمين نچسبانند و بازوها را از پهلو جدا نگه دارند و زن ها آرنج ها و شكم را بر زمين بگذارند و اعضاي بدن را به يكديگر بچسبانند.

9. محل سجده و جاي ايستادن مساوي باشند بلكه مستحب است تمام مواضع سجده مساوي باشند.

10. هفت موضع را بيش از حد واجب بر زمين قرار دهد.

11. دو كف دست را بدون واسطه بر زمين بگذارد.

12. بر زمين سجده كند بلكه بر خاك سجده نمايد و بر سنگ و چوب سجده نكند.

13. قبل از شروع به ذكر سجده بگويد: «اللهم لك سجدت، و بك آمنت، و لك أسلمت، و عليك توكلت، و أنت ربي، سجد وجهي للذي خلقه، و شق سمعه و بصره، و الحمدلله رب العالمين، تبارك الله أحسن الخالقين».

14. در ميان اذكار براي سجود تسبيح را انتخاب كرده و آن هم تسبيح كبري (سبحان ربي الأعلي و بحمده) را انتخاب كند.



[ صفحه 139]



15. ذكر سجده را تكرار كند و مستحب است سه مرتبه يا پنج مرتبه و يا هفت مرتبه بگويد.

16. مستحب است بر عدد فرد ختم نمايد.

17. مستحب است در سجده يا سجده ي آخر نماز دعا كند و براي حاجت هاي دنيا و آخرت به خصوص روزي حلال به اين كه بگويد: «يا خير المسؤولين و يا خير المعطين ارزقني و ارزق عيالي من فضلك فانك ذوالفضل العظيم».

18. صلوات فرستادن بر محمد و آل محمد عليهم السلام.

19. طول دادن سجده.

20. بعد از سجده اگر نمازگزار مرد است بر ران چپ بنشيند و روي پاي راست را به كف پاي چپ بگذارد و اگر زن است حضرت امام قدس سره فرموده اند: مطلقاً چهار زانو بنشيند و صاحب عروة الوثقي قدس سره و ديگر فقها فرموده اند: بر سرين بنشيند و در حال جلوس زانوهاي خود را بلند و جمع كند.

21. بعد از سر برداشتن از سجده ي اول و نشستن در حالي كه بدن آرام است تكبير بگويد و دست ها را مانند تكبيرةالاحرام بالا بياورد.

22. گذاردن كف دست راست بر ران راست و كف دست چپ بر ران چپ.

23. بعد از سجده ي اول وقتي بدنش آرام گرفت بگويد: «أستغفرالله ربي و أتوب اليه» و يا بگويد: «اللهم اغفرلي و ارحمني و أجرني و ادفع عني فاني لما أنزلت الي من خير فقير تبارك الله رب العالمين».

24. براي رفتن به سجده ي دوم در حال آرامي بدن ألله أكبر بگويد.



[ صفحه 140]



25. بعد از سر برداشتن از سجده ي دوم و نشستن تكبير بگويد و دست ها را مانند تكبيرةالاحرام بالا بياورد.

26. اگر نمازگزار مرد است در موقع بلند شدن دست ها را پس از زانوها از زمين بردارد و اگر زن است راست بلند شود.

27. در حال بلند شدن بگويد: «بحول الله و قوته أقوم و أقعد» يا بگويد: «أللهم بحولك و قوتك أقوم و أقعد». [1] .